نمونه دادخواست اثبات ابرا مهریه

اثبات ابراء مهریه به معنای ارائه دلایل و مدارک حقوقی در دادگاه برای نشان دادن اینکه زوجه، مهریه خود را به زوج بخشیده و او را از پرداخت آن بری الذمه کرده است. این فرآیند حقوقی به زوج کمک می کند تا از مطالبه مجدد مهریه توسط همسر جلوگیری کرده و مسئولیت مالی خود را در قبال آن ساقط کند.

مهریه به عنوان یکی از مهم ترین حقوق مالی زوجه، نقش محوری در دعاوی خانواده و مسائل مرتبط با عقد ازدواج ایفا می کند. این دین بر عهده زوج است و در صورت مطالبه از سوی زوجه، باید پرداخت شود. با این حال، در برخی موارد، زوجه ممکن است به دلایل مختلف، اقدام به ابراء یا بخشش مهریه خود کند. ابراء مهریه یک عمل حقوقی یک طرفه است که منجر به سقوط دائمی دین مهریه از ذمه زوج می شود. اما صرف ادعای ابراء، برای دادگاه کافی نیست و زوجی که مدعی ابراء مهریه است، باید بتواند این ادعا را به صورت قانونی و با مدارک معتبر در دادگاه اثبات کند. مقاله حاضر به منظور ارائه یک راهنمای جامع و کاربردی برای تمامی افراد درگیر با این موضوع، از تعریف و شرایط ابراء مهریه تا ارائه نمونه دادخواست و مراحل قضایی آن، تدوین شده است.

ابراء مهریه در قانون: تعریف، شرایط و تفاوت ها

ابراء مهریه، عملی حقوقی است که پیامدهای مهمی بر حقوق و تکالیف زوجین دارد. در این بخش، به بررسی دقیق ماهیت ابراء، شرایط قانونی آن و تفاوت های اساسی آن با سایر مفاهیم مشابه می پردازیم.

ابراء مهریه چیست؟

«ابراء» در اصطلاح حقوقی، به معنای چشم پوشی طلبکار از طلب خود و بری کردن ذمه بدهکار است. ماده ۲۸۹ قانون مدنی در تعریف آن می گوید: «ابراء عبارت از این است که دائن از حق خود به اختیار صرف نظر نماید.» بر این اساس، ابراء مهریه نیز به این معناست که زوجه (طلبکار مهریه) با اراده و اختیار کامل خود، از حق مطالبه مهریه چشم پوشی کرده و ذمه زوج (بدهکار مهریه) را نسبت به آن بری کند.

ابراء یک «ایقاع» است؛ یعنی یک عمل حقوقی یک طرفه که تنها با اراده یک نفر (در اینجا زوجه) محقق می شود و نیازی به قبول زوج ندارد. با تحقق ابراء، دین مهریه به طور کامل و دائمی از ذمه زوج ساقط می شود و زوجه دیگر نمی تواند آن را مطالبه کند. این ماهیت غیرقابل برگشت، ابراء را از سایر موارد سقوط مهریه متمایز می کند.

ارکان اصلی ابراء مهریه عبارتند از:

• قصد جدی زوجه: زوجه باید واقعاً قصد چشم پوشی از مهریه خود را داشته باشد.
• رضایت کامل زوجه: ابراء باید بدون هیچ گونه اکراه، اجبار، فریب یا اشتباه صورت گیرد.
• اهلیت زوجه برای ابراء: زوجه باید از نظر قانونی، بالغ، عاقل و رشیده باشد تا بتواند در اموال خود تصرف کند.
• موجود بودن دین (مهریه): مهریه باید در ذمه زوج موجود باشد؛ یعنی هنوز پرداخت نشده باشد.

شرایط صحت ابراء مهریه

برای اینکه ابراء مهریه از نظر قانونی صحیح و معتبر باشد و بتواند به سقوط دین منجر شود، باید شرایطی وجود داشته باشد:

1. قصد و رضا: مهم ترین شرط، وجود قصد جدی و رضایت کامل زوجه است. اگر ابراء تحت فشار، تهدید، اکراه یا اشتباه انجام شده باشد، از اساس باطل یا قابل ابطال خواهد بود.
2. اهلیت: زوجه باید هنگام ابراء، اهلیت قانونی برای تصرف در اموال خود را داشته باشد؛ یعنی عاقل، بالغ و رشیده باشد. ابراء مهریه توسط صغیر، مجنون یا سفیه باطل است.
3. منجز بودن ابراء: ابراء باید بدون قید و شرط و به صورت منجز انجام شود. یعنی نباید به وقوع یا عدم وقوع امری در آینده موکول شود (مثلاً «اگر طلاق گرفتیم، مهریه ام را ابراء می کنم» صحیح نیست، زیرا ابراء معلق است).
4. موجود بودن مهریه در ذمه زوج: در زمان ابراء، مهریه باید دینی بر عهده زوج باشد. اگر مهریه قبلاً پرداخت شده باشد، ابراء معنایی نخواهد داشت.

تفاوت ابراء مهریه با هبه، بذل و صلح مهریه

گرچه در عرف عام، این اصطلاحات ممکن است به جای یکدیگر به کار روند، اما از نظر حقوقی تفاوت های اساسی دارند که در دعاوی مربوط به مهریه بسیار حائز اهمیت است. اصلی ترین تفاوت در «قابلیت رجوع» است.

ویژگی	ابراء مهریه	هبه مهریه	بذل مهریه	صلح مهریه
ماهیت حقوقی	ایقاع (یک طرفه)	عقد (دو طرفه، نیاز به قبول)	شرط ضمن عقد (معمولا در طلاق توافقی)	عقد (دو طرفه، نیاز به قبول)
قابلیت رجوع	غیرقابل رجوع (با تحقق ابراء، دین ساقط می شود)	قابل رجوع (تا زمانی که هبه عین خارجی از بین نرفته یا قبض نشده باشد و در مورد مهریه، امکان رجوع وجود دارد، مگر شرایط خاص)	معمولاً قابل رجوع (در طلاق خلع و مبارات تا پایان عده، زن می تواند رجوع کند)	غیرقابل رجوع (در صورتی که صلح قطعی و صحیح باشد)
هدف	سقوط دین و بری شدن ذمه	بخشش مهریه به صورت مالکیت	فراهم آوردن شرایط طلاق (مانند طلاق خلع)	توافق بر تسویه مهریه یا بخشی از آن
شرایط	قصد، رضا، اهلیت، منجز بودن، وجود دین	قصد، رضا، اهلیت، ایجاب و قبول، قبض	توافق زوجین، معمولا در طلاق خلع و مبارات	قصد، رضا، اهلیت، ایجاب و قبول

بر اساس ماهیت غیرقابل رجوع ابراء مهریه، اثبات صحیح آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ زیرا می تواند به طور کامل بار مالی مهریه را از دوش زوج بردارد و زوجه نیز دیگر قادر به مطالبه آن نخواهد بود.

راه های اثبات ابراء مهریه: از سند رسمی تا شهادت شهود

پس از درک ماهیت و شرایط ابراء مهریه، گام بعدی، شناخت روش های اثبات آن در دادگاه است. اینکه ابراء مهریه به چه شکلی انجام شده باشد، در نحوه و سهولت اثبات آن تأثیرگذار است. در ادامه، به بررسی ادله اثبات ابراء مهریه می پردازیم.

اثبات ابراء به موجب سند رسمی

قوی ترین و بهترین دلیل برای اثبات ابراء مهریه، وجود یک سند رسمی است. سند رسمی، سندی است که در دفترخانه های اسناد رسمی یا نزد سایر مأمورین رسمی در حدود صلاحیت آن ها و بر طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشد. در خصوص ابراء مهریه، این سند معمولاً در دفترخانه اسناد رسمی و با حضور زوجه تنظیم می شود.

شرح نحوه تنظیم، محتویات و اعتبار این سند:

• نحوه تنظیم: زوجه با مراجعه به دفترخانه اسناد رسمی، در حضور سر دفتر و با امضای خود، اعلام می کند که مهریه خود را به طور کامل یا جزئی به زوج ابراء کرده است.
• محتویات: در سند رسمی ابراء، مشخصات کامل زوجین، تاریخ دقیق ابراء، میزان مهریه ابراء شده (کل یا قسمتی از آن)، شماره و تاریخ سند ازدواج، و اقرار صریح زوجه به ابراء مهریه درج می شود. سر دفتر نیز صحت امضا و هویت زوجه را تأیید می کند.
• اعتبار: اسناد رسمی دارای اعتبار مطلق هستند و انکار یا تردید نسبت به آن ها مسموع نیست. مگر اینکه ادعای جعل علیه آن ها مطرح و اثبات شود. این نوع سند، بار اثبات را به طور کامل از دوش زوج برمی دارد و دفاع از آن در برابر ادعاهای احتمالی زوجه (مانند اکراه یا اشتباه) بسیار آسان تر است.

اثبات ابراء به صورت غیررسمی یا شفاهی (چالش ها و دلایل)

در بسیاری از موارد، ابراء مهریه ممکن است به صورت غیررسمی، یعنی بدون مراجعه به دفترخانه، و حتی به صورت شفاهی انجام شود. اثبات ابراء در این شرایط، چالش برانگیزتر است و نیاز به جمع آوری دلایل متعدد و قوی دارد. این دلایل می توانند شامل موارد زیر باشند:

• اقرار کتبی عادی:
  • سندی دست نویس یا تایپ شده که توسط زوجه امضا شده و در آن صریحاً به ابراء مهریه اشاره شده باشد.
  • چالش: ممکن است زوجه در دادگاه منکر امضا یا محتوای آن شود، یا ادعا کند که تحت فشار آن را امضا کرده است.
  • راه تقویت: وجود شهود در زمان امضا، تأیید خط و امضا توسط کارشناس خطاطی، همخوانی با سایر شواهد.
• شهادت شهود:
  • اگر ابراء به صورت شفاهی یا در حضور افراد دیگر اتفاق افتاده باشد، شهادت آن ها می تواند دلیل مهمی باشد.
  • شرایط شهود: عادل بودن، عدم وجود دشمنی یا نفع شخصی، مشاهده مستقیم واقعه ابراء.
  • تعداد لازم: معمولاً برای اثبات دعاوی مالی (که ابراء نیز نوعی سقوط دین مالی است)، شهادت دو مرد عادل یا یک مرد و دو زن عادله لازم است.
• اقرار شفاهی زوجه:
  • در جلسه دادگاه: اگر زوجه در دادگاه به ابراء مهریه اقرار کند، این قوی ترین دلیل اثبات است.
  • خارج از دادگاه: اقرار زوجه خارج از دادگاه نیز قابل استناد است، اما اثبات آن دشوار است و معمولاً نیاز به شهادت شهود یا مدارک دیگر (مانند مکالمات ضبط شده) دارد.
• پیامک ها، ایمیل ها، مکالمات ضبط شده:
  • در عصر ارتباطات، پیام ها و مکالمات می توانند حاوی شواهد مهمی باشند که دال بر ابراء مهریه هستند.
  • رعایت قوانین: برای استناد به این دلایل، باید قوانین مربوط به حریم خصوصی (به ویژه در مورد مکالمات ضبط شده) و اعتبار دلایل الکترونیکی رعایت شود. معمولاً دادگاه این شواهد را به عنوان اماره یا قرینه می پذیرد که در کنار سایر ادله، به اثبات کمک می کند، نه به عنوان دلیل مستقل.
  • نحوه استناد: ارائه پرینت پیامک ها، اسکرین شات ایمیل ها، یا فایل صوتی مکالمات همراه با شرح دقیق واقعه.
• قرائن و امارات:
  • هرگونه نشانه یا وضعیتی که به صورت غیرمستقیم بر وقوع ابراء دلالت کند.
  • مثال: زوجه برای سالیان متمادی پس از واقعه ابراء، هیچ گونه اقدامی برای مطالبه مهریه انجام نداده باشد؛ یا در محافل خانوادگی بارها به ابراء مهریه خود اشاره کرده باشد که این اقوال توسط شهود قابل تأیید باشد.
• سوگند:
  • در صورت فقدان سایر ادله کافی، در شرایط خاص و با درخواست یکی از طرفین، دادگاه ممکن است از طرف مقابل بخواهد سوگند یاد کند. سوگند آخرین دلیل اثباتی است.

نکات مهم در جمع آوری و ارائه مدارک اثباتی

جمع آوری و ارائه صحیح مدارک، کلید موفقیت در دعوای اثبات ابراء مهریه است. به نکات زیر توجه کنید:

• تطابق دلایل با ادعا: تمام دلایل و مدارک ارائه شده باید مستقیماً با ادعای ابراء مهریه و چگونگی وقوع آن همخوانی داشته باشند.
• جامعیت مدارک: سعی کنید تا حد امکان، دلایل متعددی را جمع آوری کنید. هرچه ادله اثباتی قوی تر و متنوع تر باشند، شانس موفقیت بیشتر است.
• آماده سازی قبل از طرح دعوا: قبل از تقدیم دادخواست، تمامی مدارک خود را به صورت کامل و مرتب آماده کنید تا در مراحل دادرسی با کمبود مدرک مواجه نشوید.

فرآیند قضایی دادخواست اثبات ابراء مهریه: گام به گام

طرح دعوای اثبات ابراء مهریه نیازمند آگاهی از مراحل قانونی و رعایت اصول دادرسی است. در این بخش، به صورت گام به گام، به تشریح فرآیند قضایی این دعوا می پردازیم.

مرجع صالح: دادگاه خانواده

دعاوی مربوط به مهریه و از جمله دعوای اثبات ابراء مهریه، در صلاحیت دادگاه خانواده است. این دادگاه به دعاوی خانوادگی رسیدگی می کند و قضات آن تخصص لازم در این زمینه را دارند.

صلاحیت محلی:

بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی، دادگاه صالح برای رسیدگی به دعوای مهریه (و دعاوی مرتبط با آن) دادگاه محل اقامت خوانده (زوجه) است. البته در صورتی که محل اقامت خوانده معلوم نباشد یا در ایران اقامتگاه نداشته باشد، دادگاه محل سکونت موقت او، یا دادگاه محل وقوع عقد ازدواج یا محل اقامت خواهان (زوج) نیز می تواند صالح به رسیدگی باشد.

طرفین دعوا

• خواهان: زوج (مردی که مدعی ابراء مهریه است و به دنبال اثبات آن است).
• خوانده: زوجه (زنی که مهریه را ابراء کرده یا ادعای ابراء او مطرح است).

نحوه تنظیم دادخواست

دادخواست، سند رسمی است که با آن، دعوا در دادگاه مطرح می شود. تنظیم صحیح دادخواست نقش حیاتی در پیشبرد پرونده دارد. بخش های اصلی یک دادخواست عبارتند از:

1. مشخصات خواهان: شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره شناسنامه، تاریخ تولد، شغل، نشانی دقیق و شماره تماس زوج.
2. مشخصات خوانده: شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره شناسنامه، تاریخ تولد، شغل، نشانی دقیق و شماره تماس زوجه.
3. خواسته: در این بخش باید به صراحت و دقت خواسته خود را بیان کنید. برای این دعوا، خواسته معمولاً «تقاضای صدور حکم بر اثبات ابراء مهریه» یا «تأیید ابراء مهریه» است.
4. دلایل و منضمات: لیستی از تمام مدارک و شواهدی که برای اثبات ابراء مهریه دارید (مانند تصویر مصدق سند ازدواج، سند رسمی ابراء، اقرارنامه عادی، لیست شهود، پرینت پیامک ها و…).
5. شرح خواسته: در این بخش، باید به تفصیل و با بیانی حقوقی، ماجرای ابراء مهریه را شرح دهید. تاریخ و چگونگی وقوع ابراء، دلایل اثباتی موجود و هر نکته ای که به اثبات ادعای شما کمک می کند، باید ذکر شود. به طور مثال: «به موجب سند رسمی ازدواج شماره … مورخ …، مهریه خوانده به میزان … تعیین شده است. با این حال، خوانده در تاریخ … و به موجب (سند رسمی ابراء/ اقرارنامه کتبی/ شفاهی در حضور شهود) مهریه خود را به اینجانب ابراء نموده و ذمه اینجانب از بابت مهریه ساقط گردیده است. لذا با تقدیم این دادخواست، تقاضای رسیدگی و صدور حکم مبنی بر اثبات ابراء مهریه و تأیید سقوط دین مهریه از ذمه اینجانب را دارم.»

مدارک پیوست دادخواست

برای تقویت دعوای خود، باید مدارک لازم را به دادخواست پیوست کنید. این مدارک شامل موارد زیر است:

• تصویر مصدق (برابر اصل شده) سند ازدواج.
• تصویر مصدق سند رسمی ابراء مهریه (در صورت وجود).
• تصویر مصدق اقرارنامه کتبی عادی زوجه (در صورت وجود).
• لیست کامل مشخصات شهود (نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، نشانی) که در صورت نیاز به استماع شهادت آن ها، ارائه می شود.
• پرینت پیامک ها، اسکرین شات ایمیل ها یا فایل صوتی مکالمات (با توضیحات لازم و رعایت موازین قانونی).
• هرگونه دلیل دیگری که اثبات کننده ابراء مهریه باشد (مانند صورت جلسات، نامه ها و…).

هزینه دادرسی

دعوای اثبات ابراء مهریه، یک دعوای مالی محسوب می شود، زیرا نتیجه آن مستقیماً به یک حق مالی (مهریه) بازمی گردد. بنابراین، هزینه دادرسی آن بر اساس مبلغ مهریه (یا قسمتی از آن که ابراء شده و مورد ادعاست) محاسبه می شود. این هزینه درصدی از مبلغ مهریه خواهد بود که طبق تعرفه قانونی در زمان تقدیم دادخواست پرداخت می گردد. در صورت عدم توانایی پرداخت، خواهان می تواند همزمان تقاضای اعسار از پرداخت هزینه دادرسی را نیز مطرح کند.

مراحل رسیدگی در دادگاه

1. ثبت دادخواست: دادخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت و به دادگاه خانواده صالح ارجاع می شود.
2. تعیین وقت رسیدگی: پس از ثبت دادخواست، پرونده به یکی از شعب دادگاه خانواده ارجاع شده و قاضی وقت رسیدگی را تعیین می کند.
3. ابلاغ به طرفین: وقت رسیدگی و نسخه ای از دادخواست و ضمائم آن به هر دو طرف (خواهان و خوانده) ابلاغ می شود.
4. جلسات دادگاه: در جلسات دادگاه، طرفین دعوا یا وکلای آن ها حاضر می شوند و به طرح ادعاها و دفاعیات خود می پردازند. خواهان دلایل اثباتی خود را ارائه می دهد و خوانده نیز می تواند به دفاع از خود بپردازد و ادعای خواهان را رد کند (مثلاً با ادعای اکراه، اشتباه یا عدم تحقق ابراء).
5. تحقیق و بررسی: دادگاه ممکن است برای روشن شدن حقیقت، اقدام به تحقیق محلی، استماع شهادت شهود، کارشناسی خط و امضا یا سایر اقدامات قضایی کند.
6. صدور رأی بدوی: پس از تکمیل تحقیقات و استماع دفاعیات، دادگاه رأی مقتضی را صادر می کند. این رأی می تواند مبنی بر اثبات ابراء مهریه یا رد دعوای خواهان باشد.
7. مراحل تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی: رأی صادره توسط دادگاه بدوی قابل تجدیدنظر در دادگاه تجدیدنظر استان و سپس در صورت وجود شرایط خاص، قابل فرجام خواهی در دیوان عالی کشور است.

نمونه دادخواست اثبات ابراء مهریه (دو سناریو کاربردی)

تنظیم دقیق و صحیح دادخواست، نقش بسیار مهمی در پیشرفت پرونده و جلب نظر دادگاه دارد. در این بخش، دو نمونه دادخواست برای سناریوهای رایج ابراء مهریه ارائه می شود که می توانید با تکمیل اطلاعات، از آن ها استفاده کنید. توجه داشته باشید که این نمونه ها صرفاً جنبه راهنما دارند و برای موارد خاص، مشاوره با وکیل متخصص ضروری است.

نمونه دادخواست اول: اثبات ابراء مهریه به موجب سند رسمی

این نمونه برای حالتی است که زوجه با مراجعه به دفترخانه اسناد رسمی، مهریه خود را به زوج ابراء کرده و سندی رسمی در این خصوص موجود است.

خواهان: (نام، نام خانوادگی، نام پدر، شغل، شماره ملی، نشانی دقیق)
خوانده: (نام، نام خانوادگی، نام پدر، شغل، شماره ملی، نشانی دقیق)
وکیل خواهان: (نام، نام خانوادگی، نشانی – در صورت داشتن وکیل)

خواسته: تقاضای صدور حکم بر اثبات ابراء مهریه و تأیید سقوط دین مهریه از ذمه خواهان

دلایل و منضمات:
1. تصویر مصدق سند ازدواج شماره ... مورخ ... صادره از دفترخانه شماره ...
2. تصویر مصدق سند رسمی ابراء مهریه شماره ... مورخ ... صادره از دفترخانه شماره ...
3. کارت ملی خواهان
4. (در صورت لزوم) سایر مدارک و مستندات

شرح خواسته:
ریاست محترم دادگاه خانواده شهرستان [نام شهرستان]

با سلام و احترام

به استحضار عالی می رساند:
1. اینجانب به موجب سند ازدواج شماره ... مورخ ... صادره از دفترخانه ازدواج شماره ... [نام شهرستان] با خوانده محترمه خانم [نام خوانده] دوشیزه/مطلقه [در صورت لزوم ذکر شود] عقد دائم/موقت [نوع عقد] منعقد نموده ام که مطابق آن مهریه ایشان به میزان [میزان مهریه، مثلاً 110 سکه تمام بهار آزادی] تعیین گردیده است.
2. خوانده محترمه، خانم [نام خوانده]، با اراده و قصد کامل و بدون هیچ گونه اکراه و اجبار، در تاریخ [تاریخ ابراء] با مراجعه به دفترخانه اسناد رسمی شماره ... [نام شهرستان]، ذمه اینجانب را از بابت مهریه مذکور به میزان [میزان ابراء شده، مثلاً تمام و کمال/ 50 سکه از مهریه] ابراء نموده و به موجب سند رسمی ابراء مهریه به شماره [شماره سند رسمی] و به تاریخ [تاریخ سند رسمی]، این موضوع رسماً ثبت و اعلام گردیده است.
3. با تحقق ابراء مهریه به شرح فوق و بر اساس ماده 289 قانون مدنی، دین مهریه از ذمه اینجانب به طور کامل/جزئی [با توجه به میزان ابراء] ساقط گردیده و خوانده محترمه دیگر حق مطالبه آن را ندارد.
لذا با تقدیم این دادخواست و استناد به سند رسمی ابراء مهریه که دلیلی محکم و غیرقابل خدشه است، از محضر دادگاه محترم تقاضای رسیدگی و صدور حکم شایسته مبنی بر اثبات ابراء مهریه و تأیید سقوط دین مهریه از ذمه اینجانب، مورد استدعاست.

با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل خواهان]
[امضاء]
[تاریخ]

نمونه دادخواست دوم: اثبات ابراء مهریه به صورت غیررسمی (با استناد به اقرار/شهود/پیامک)

این نمونه برای حالتی است که ابراء مهریه به صورت غیررسمی (مثلاً شفاهی، با اقرار عادی یا از طریق پیامک و سایر دلایل) انجام شده و زوج باید با جمع آوری قرائن و امارات، آن را در دادگاه اثبات کند.

خواهان: (نام، نام خانوادگی، نام پدر، شغل، شماره ملی، نشانی دقیق)
خوانده: (نام، نام خانوادگی، نام پدر، شغل، شماره ملی، نشانی دقیق)
وکیل خواهان: (نام، نام خانوادگی، نشانی – در صورت داشتن وکیل)

خواسته: تقاضای صدور حکم بر اثبات ابراء مهریه و تأیید سقوط دین مهریه از ذمه خواهان

دلایل و منضمات:
1. تصویر مصدق سند ازدواج شماره ... مورخ ... صادره از دفترخانه شماره ...
2. استماع شهادت شهود با مشخصات زیر:
   - شاهد 1: (نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، نشانی)
   - شاهد 2: (نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، نشانی)
3. تصویر مصدق اقرارنامه کتبی عادی مورخ ... (در صورت وجود)
4. پرینت مکالمات و پیامک ها (تصویر اسکرین شات ها) مربوط به تاریخ ... تا ...
5. عنداللزوم اتیان سوگند.
6. کارت ملی خواهان
7. (در صورت لزوم) سایر مدارک و مستندات

شرح خواسته:
ریاست محترم دادگاه خانواده شهرستان [نام شهرستان]

با سلام و احترام

به استحضار عالی می رساند:
1. اینجانب به موجب سند ازدواج شماره ... مورخ ... صادره از دفترخانه ازدواج شماره ... [نام شهرستان] با خوانده محترمه خانم [نام خوانده] عقد دائم/موقت [نوع عقد] منعقد نموده ام که مطابق آن مهریه ایشان به میزان [میزان مهریه، مثلاً 110 سکه تمام بهار آزادی] تعیین گردیده است.
2. خوانده محترمه، خانم [نام خوانده]، با اراده و قصد کامل و بدون هیچ گونه اکراه و اجبار، در تاریخ [تاریخ تقریبی ابراء] و در محل [مکان تقریبی ابراء، مثلاً منزل مشترک / منزل پدری] و در حضور شهود اینجانب، تمام / قسمتی از مهریه خود را به اینجانب ابراء نموده اند.
3. علاوه بر شهادت شهود، خوانده محترمه به موجب [اقرارنامه کتبی عادی مورخ ... / پیامک های ارسالی به شماره ... در تاریخ ... / مکالمات ضبط شده مربوط به تاریخ ...] نیز به ابراء مهریه خود اقرار و اذعان داشته اند. (در این قسمت باید جزئیات دلایل الکترونیکی یا اقرار عادی به دقت توضیح داده شود. مثلا: «در تاریخ ... ایشان پیامی حاوی متن مهریه ام را به تو بخشیدم به شماره بنده ارسال کرده اند که پرینت آن پیوست است.»)
4. با توجه به دلایل و مدارک فوق الذکر، اعم از شهادت شهود و [اقرار کتبی/پیامک ها و مکالمات]، وقوع ابراء مهریه توسط خوانده محترمه محرز بوده و دین مهریه از ذمه اینجانب ساقط گردیده است.
لذا با تقدیم این دادخواست و استناد به ادله اثباتی فوق الذکر، از محضر دادگاه محترم تقاضای رسیدگی، استماع شهادت شهود، بررسی مدارک ارائه شده و نهایتاً صدور حکم شایسته مبنی بر اثبات ابراء مهریه و تأیید سقوط دین مهریه از ذمه اینجانب، مورد استدعاست.

با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل خواهان]
[امضاء]
[تاریخ]

نکات کلیدی برای تکمیل هر بخش از دادخواست

• دقت در مشخصات: اطمینان حاصل کنید که تمامی مشخصات طرفین و مدارک شناسایی آن ها دقیق و کامل است.
• صراحت در خواسته: خواسته را به روشنی و بدون ابهام بیان کنید.
• جزئیات در شرح خواسته: در بخش شرح خواسته، به تمامی جزئیات مربوط به واقعه ابراء (تاریخ، مکان، نحوه، حضور چه کسانی) اشاره کنید و پیوند بین ادعا و دلایل اثباتی را مشخص سازید.
• مستندسازی دقیق: هر مدرکی که ضمیمه می کنید، باید به طور دقیق در بخش دلایل و منضمات ذکر شود.
• تصدیق مدارک: تمامی کپی مدارک باید توسط دفترخانه های اسناد رسمی یا دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تصدیق شده یا برابر اصل شده باشند.

چالش ها، پیامدها و نکات مهم حقوقی

دعوای اثبات ابراء مهریه، می تواند پیچیدگی های خاص خود را داشته باشد و طرفین باید از چالش ها و پیامدهای احتمالی آن آگاه باشند. شناخت این نکات به مدیریت بهتر پرونده کمک می کند.

آیا زوجه می تواند ادعای اکراه، اشتباه یا تدلیس در ابراء را مطرح کند؟

بله، یکی از چالش های مهم در دعوای اثبات ابراء مهریه، این است که زوجه ممکن است در دادگاه ادعا کند که ابراء مهریه بدون قصد و رضایت واقعی او انجام شده است. این ادعاها می تواند شامل موارد زیر باشد:

• اکراه: زوجه مدعی شود که تحت فشار، تهدید یا اجبار (مثلاً تهدید به طلاق، آبروریزی یا آسیب مالی) مجبور به ابراء مهریه شده است.
• اشتباه: زوجه ادعا کند که در مفهوم یا میزان ابراء مهریه دچار اشتباه شده و قصد واقعی او چیز دیگری بوده است.
• تدلیس (فریب): زوجه بیان کند که زوج با فریب یا مخفی کردن حقایق، او را وادار به ابراء مهریه کرده است.

نحوه دفاع در این موارد:

زوج باید در پاسخ به این ادعاها، ثابت کند که ابراء مهریه با قصد و رضایت کامل زوجه و بدون هیچ گونه اکراه، اشتباه یا فریبی صورت گرفته است. جمع آوری شواهدی دال بر اختیار کامل زوجه در زمان ابراء، مانند شهادت افراد حاضر، پیامک های تأییدکننده، یا سند رسمی محکم، در این خصوص بسیار مؤثر خواهد بود.

پیامدهای اثبات یا عدم اثبات ابراء مهریه برای طرفین

• در صورت اثبات ابراء مهریه:
  • برای زوج: ذمه زوج به طور کامل یا به میزان ابراء شده از پرداخت مهریه بری می شود. او از مسئولیت مالی مربوط به مهریه رها شده و دیگر نمی تواند مورد مطالبه قرار گیرد.
  • برای زوجه: حق مطالبه مهریه (به میزان ابراء شده) را از دست می دهد و نمی تواند آن را بازپس گیرد.
• در صورت عدم اثبات ابراء مهریه:
  • برای زوج: ادعای او در مورد ابراء مهریه رد می شود و مهریه همچنان به عنوان دین بر عهده او باقی می ماند. زوجه می تواند برای مطالبه مهریه اقدام کند.
  • برای زوجه: حق او برای مطالبه مهریه حفظ می شود و می تواند از طریق مراجع قضایی آن را پیگیری کند.

اهمیت قصد و رضا زوجه از نگاه دادگاه

دادگاه ها به هنگام رسیدگی به دعوای اثبات ابراء مهریه، به شدت بر روی عنصر «قصد و رضا» زوجه تمرکز می کنند. از آنجا که مهریه یک حق مالی مهم برای زوجه است، دادگاه اطمینان حاصل می کند که زوجه با آگاهی کامل، آزادی اراده و بدون هیچ فشار بیرونی، از این حق خود چشم پوشی کرده باشد. هرگونه ابهامی در خصوص قصد واقعی یا وجود اکراه، می تواند به رد دعوای اثبات ابراء مهریه منجر شود.

مدت زمان تقریبی رسیدگی و عوامل مؤثر بر آن

مدت زمان رسیدگی به دعاوی حقوقی در دادگاه خانواده، به عوامل متعددی بستگی دارد:

• پیچیدگی پرونده: هرچه دلایل اثباتی ابراء پیچیده تر و نیازمند کارشناسی (مانند خطاطی، بررسی پیامک) یا استماع شهادت شهود بیشتر باشد، زمان بیشتری می طلبد.
• حجم کاری شعبه: میزان پرونده های در حال رسیدگی در شعبه دادگاه خانواده.
• همکاری طرفین: همکاری یا عدم همکاری طرفین در ارائه مدارک و حضور در جلسات.
• مراحل اعتراض: در صورت تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی، مدت زمان رسیدگی به طور قابل توجهی افزایش می یابد.

به طور کلی، یک پرونده اثبات ابراء مهریه از زمان تقدیم دادخواست تا صدور رأی بدوی، ممکن است بین چند ماه تا یک سال به طول انجامد. در صورت ورود به مراحل تجدیدنظر و فرجام خواهی، این زمان می تواند تا چندین سال نیز افزایش یابد.

نقش وکیل متخصص در دعاوی ابراء مهریه

با توجه به پیچیدگی های حقوقی، ماهیت حساس دعاوی خانواده و اهمیت عنصر قصد و رضا در ابراء مهریه، کمک گرفتن از یک وکیل متخصص و مجرب در این حوزه نه تنها توصیه می شود، بلکه در بسیاری از موارد ضروری است.

چرا کمک گرفتن از وکیل ضروری است؟

• جمع آوری و تنظیم دقیق مدارک: وکیل متخصص، با اشراف کامل به قوانین و رویه قضایی، می تواند شما را در جمع آوری تمامی مدارک لازم (چه رسمی و چه غیررسمی) یاری رسانده و از اعتبار قانونی آن ها اطمینان حاصل کند.
• نگارش حرفه ای و دقیق دادخواست و لوایح دفاعیه: نگارش دادخواست و لوایح دفاعیه با ادبیات حقوقی صحیح و استناد به مواد قانونی مرتبط، از اهمیت بالایی برخوردار است. یک وکیل می تواند با بیان مستدل و منطقی، ادعای شما را به بهترین نحو مطرح کند.
• نمایندگی و حضور فعال در جلسات دادگاه: حضور وکیل در جلسات دادگاه، تضمین می کند که تمامی دفاعیات لازم به موقع و به شیوه صحیح ارائه شود. وکیل می تواند به سوالات قاضی پاسخ دهد، از حقوق موکل خود دفاع کند و از وارد آمدن خسارت های احتمالی جلوگیری نماید.
• ارائه دفاعیات حقوقی مستدل: وکیل با تحلیل حقوقی دقیق وضعیت پرونده و استناد به قوانین، آرا وحدت رویه و دکترین حقوقی، دفاعیات قوی و مستدلی را در برابر ادعاهای احتمالی طرف مقابل (مانند اکراه یا تدلیس) ارائه می دهد.
• افزایش چشمگیر شانس موفقیت در پرونده های پیچیده: تجربه و دانش حقوقی وکیل، به خصوص در مواردی که ابراء مهریه به صورت غیررسمی انجام شده و نیاز به اثبات با دلایل متعدد دارد، می تواند شانس موفقیت در پرونده را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
• مشاوره در خصوص بهترین راهکار حقوقی: با توجه به شرایط خاص هر پرونده، وکیل متخصص بهترین راهکار حقوقی را به موکل خود ارائه می دهد و او را از پیامدهای احتمالی هر تصمیم آگاه می سازد.

در نهایت، انتخاب وکیل با تجربه در دعاوی خانواده و آشنا به جزئیات ابراء مهریه، می تواند به شما اطمینان خاطر بیشتری در طول فرآیند دادرسی بخشیده و شما را در رسیدن به نتیجه مطلوب یاری رساند.

سوالات متداول

آیا ابراء مهریه حتماً باید در دفترخانه انجام شود تا معتبر باشد؟

خیر، ابراء مهریه لزوماً نباید به صورت رسمی در دفترخانه انجام شود تا معتبر باشد. ابراء می تواند به صورت شفاهی یا با یک سند عادی نیز محقق شود. اما اثبات ابراء غیررسمی در دادگاه دشوارتر است و نیاز به دلایل و مدارک محکم تری دارد.

اگر زن شفاهی مهریه را ابراء کند ولی مدرکی نباشد، چه می توان کرد؟

در این صورت، اثبات ابراء مهریه بسیار چالش برانگیز خواهد بود. می توان به شهادت شهود (اگر در زمان ابراء شفاهی حضور داشته اند)، اقرار شفاهی زن در خارج از دادگاه (که اثبات آن نیز نیاز به دلیل دارد)، قرائن و امارات، یا در نهایت اتیان سوگند متوسل شد. جمع آوری هرگونه شواهد غیرمستقیم می تواند کمک کننده باشد.

آیا مهریه ابراء شده تحت هیچ شرایطی قابل برگشت نیست؟

ابراء مهریه پس از تحقق صحیح، به طور کامل و غیرقابل برگشت است و دین مهریه را از ذمه زوج ساقط می کند. اما اگر اثبات شود که ابراء تحت شرایطی مانند اکراه، اشتباه، تدلیس یا عدم اهلیت زوجه انجام شده، آن ابراء از ابتدا باطل یا قابل ابطال خواهد بود و در این صورت، مهریه قابل مطالبه مجدد است.

تفاوت بذل مهریه و ابراء مهریه از نظر قابلیت رجوع چیست؟

تفاوت اصلی در قابلیت رجوع است. ابراء مهریه، غیرقابل رجوع است و با تحقق آن، دین مهریه ساقط می شود. اما بذل مهریه که معمولاً در طلاق خلع یا مبارات اتفاق می افتد، در صورتی که زن در دوران عده از بذل خود رجوع کند، قابل برگشت است و طلاق به رجعی تبدیل می شود.

آیا ابراء مهریه در طلاق توافقی هم مطرح می شود؟

بله، در طلاق توافقی، زوجین می توانند در مورد مهریه به توافق برسند. این توافق می تواند شامل بذل بخشی یا تمام مهریه، ابراء مهریه، یا تهاتر آن با حقوق دیگر باشد. اگر توافق بر ابراء باشد، زوجه ذمه زوج را بری می کند و دیگر قابل برگشت نخواهد بود.

هزینه دادرسی دعوای اثبات ابراء مهریه چقدر است؟

دعوای اثبات ابراء مهریه دعوای مالی محسوب می شود. هزینه دادرسی آن بر اساس مبلغ مهریه (یا قسمتی از آن که ابراء شده و مورد ادعاست) و طبق تعرفه های قانونی زمان طرح دعوا محاسبه و از خواهان دریافت می شود.

نتیجه گیری

اثبات ابراء مهریه یکی از دعاوی مهم و پیچیده در حوزه حقوق خانواده است که برای زوجین، به ویژه آقایان، از اهمیت بالایی برخوردار است. این فرآیند حقوقی، نیازمند آگاهی دقیق از مفاهیم قانونی، شرایط صحت ابراء، و شناخت کامل ادله اثباتی است. چه ابراء به صورت رسمی و با سند قطعی انجام شده باشد و چه به صورت غیررسمی و با اتکا به شهادت شهود، اقرار یا دلایل الکترونیکی، جمع آوری مستندات قوی و ارائه مستدل آن ها به دادگاه، کلید موفقیت در این دعواست.

با توجه به ماهیت غیرقابل برگشت ابراء و پیامدهای حقوقی عمیق آن، اطمینان از صحت و سلامت فرآیند ابراء مهریه و همچنین توانایی اثبات آن در برابر دادگاه، ضروری است. کوچکترین خطا در تنظیم دادخواست یا ارائه دلایل، می تواند منجر به رد دعوا و تحمیل مسئولیت مالی سنگین به زوج شود.

لذا، به تمامی افرادی که با موضوع ابراء مهریه درگیر هستند، قویاً توصیه می شود که قبل از هرگونه اقدام، با وکلای متخصص در دعاوی خانواده مشورت نمایند. یک وکیل مجرب می تواند شما را در تمامی مراحل، از جمع آوری مدارک و تنظیم دادخواست تا حضور در جلسات دادگاه و ارائه دفاعیات مستدل، یاری رسانده و شانس موفقیت شما را در این مسیر پیچیده افزایش دهد.