چه عواملی باعث افزایش hb در آزمایش خون می‌شوند؟

همانطور که می‌دانید، بروز خستگی و سرگیجه مدوام، رنگ پریدگی و ورم مفاصل، می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، اما یکی از اصلی‌ترین عوامل آن می‌تواند از اختلال در سطح هموگلوبین خون باشد. آزمایش هموگلوبین یا در اصطلاح پزشکی hb با توجه به اینکه از نامش پیداست، می‌تواند اختلالات هموگلوبین را شناسایی کند. همچنین انواع کم خونی، تالاسمی و بیماری پلی سیستمی به راحتی از طریق این آزمایش تشخیص داده می‌شود. اگر قصد دارید تا در ارتباط با آزمایش هموگلوبین و میزان نرمال Hb یا Hgb در آزمایش خون بیشتر بدانید، ادامه مطالب را از دست ندهید.

Hb در آزمایش خون چیست؟

Hgb در آزمایش خون چیست؟ منظور از Hgb در آزمایش خون یا همان هموگلوبین، پروتئینی است که توسط مغز استخوان تولید و در گلبول‌های قرمز خون ذخیره می‌شود. آزمایش هموگلوبین که علامت اختصاری آن در برگه آزمایش Hgb یا Hb است، میزان هموگلوبین موجود در گلبول‌های قرمز خون را اندازه‌گیری می‌کند. نامتعادل بودن Hgb در آزمایش خون با عوارضی نظیر سرگیجه و تنگی نفس همراه است.

آزمایش Hemoglobin که به تست Hgb یا Hb هم مشهور است بخشی از (‌شمارش سلول‌های خونی) به‌شمار می‌رود. Hgb وسیله انتقال اکسیژن و دی اکسیدکربن است. ظرفیت حمل اکسیژن خون با غلظت Hgb مشخص می‌شود.

مقادیر غیر طبیعی Hgb در آزمایش خون نشان‌دهنده همان حالات پاتولوژیک هستند که شمارش RBC و HCT غیر طبیعی به آن اشاره دارند. سطوح پایین Hgb نشان دهنده آنمی (کاهش تعداد RBCها) هستند. همچنین اگر قصد دارید بدانید چطور مورد بررسی قرار می‌گیرد، بررسی فاکتور HCT را فراموش نکنید.

وظیفه هموگلوبین چیست؟

• هموگلوبین به گلبول‌های قرمز خون کمک می‌کند تا اکسیژن را از ریه‌ها و از طریق سرخرگ‌ها به سرتاسر بدن منتقل کنند.
• دی اکسید کربن از طریق سیاهرگ از تمام نقاط بدن به ریه‌ها‌ برگشت داده می‌شود.
• عامل قرمز بودن رنگ خون است.

آزمایش Hgb یا هموگلوبین چه زمانی تجویز می‌شود؟

آزمایش Hgb یا Hb زمانی تجویز می‌شود که فرد با علائم زیر مواجه شود:

• ضعف و خستگی
• نداشتن انرژی
• از حال رفتن و غش
• رنگ پریدگی
• تنگی نفس

اگر پزشک برای شما آزمایش هموگلوبین را تجویز کرده است و زمان کافی برای مراجعه به آزمایشگاه را ندارید، ! همچنین سایت معتبر  در رابطه با اینکه چه زمانی آزمایش هموگلوبین را انجام دهیم می‌گوید:

در صورتی که فردی علائم بالینی طولانی مدتی به شرح زیر داشته باشد،با مشورت پزشک، می‌تواند آزمایشی که تست هموگلوبین جزوی از آن است را انجام دهد:

• شامل ضعف، سرگیجه، رنگ‌پریدگی پوست و سردی دست و پا
• سابقه خانوادگی ، کم خونی یا سایر اختلالات خونی ارثی
• رژیم غذایی فاقد آهن و مواد معدنی
• یک عفونت طولانی مدت
• از دست دادن بیش از حد خون در اثر جراحت یا جراحی

شما می‌توانید برای اطمینان از سلامت بدن خود این آزمایش را در آزمایشگاه‌ها  و یا به کمک خدمات آزمایش در محل هومکا انجام دهید.

شرایط انجام آزمایش هموگلوبین

این آزمایش نیازی به ناشتایی و محدودیت رژیم غذایی خاصی ندارد. اما در صورتی که پزشک آزمایشات دیگری برای شما نوشته باشد که به ناشتایی نیاز داشته باشد، می‌توانید همه آزمایشات را یکجا و ناشتا انجام دهید. برای اینکه از سطح Hb در آزمایش خون مطلع شوید، به نمونه خون نیاز است.

چه عواملی باعث افزایش hb در آزمایش خون می‌شوند؟

بالا بودن hgb در آزمایش خون معمولا با افزایش تعداد گلبول‌های قرمز همراه می‌شود. به یاد داشته باشید که هموگلوبین در گلبول‌های قرمز خون وجود دارد. لذا هر چقدر تعداد گلبول‌های قرمز فرد بیشتر باشد، سطح هموگلوبین او هم بیشتر خواهد بود. برعکس این قضیه هم صادق است.

بالا بودن تعداد گلبول‌های قرمز خون و سطح هموگلوبین نشان‌دهنده چند نکته است، از جمله:

• بیماری قلبی مادرزادی: این بیماری، کار قلب برای پمپاژ موثر خون و انتقال اکسیژن به بخش‌های مختلف بدن را دشوار می‌کند. گاهی اوقات، بدن در مواجهه با این شرایط، گلبول‌های قرمز بیشتری تولید می‌کند.
• دهیدراته شدن: عدم وجود مایعات کافی در بدن به این معنی است که تعداد گلبول‌های قرمز خون در حد بالاتری قرار می‌گیرد. در حقیقت، مایعات کافی وجود نداشته است تا نسبت به گلبول‌های قرمز خون تعادل برقرار کند.
• تومورهای کلیوی: بعضی از تومورهای کلیوی منجر به این می‌شوند که کلیه اریتروپویتین بیشتری تولید کند. این هورمون نقش تحریک‌کننده‌ای جهت تولید گلبول‌های قرمز خون دارد.
• بیماری ریوی: در صورتی که ریه‌ها به درستی عمل نکنند، بدن تلاش می‌کند گلبول‌ قرمز بیشتری بسازد تا عمل انتقال خون و اکسیژن به نحو بهتری انجام شود.
• پلی سیتمی ورا: این بیماری باعث می‌شود بدن گلبول قرمز بیشتری تولید کند.

در موارد زیر هم با بالا بودن hb در آزمایش خون روبه‌رو می‌شوید :

• سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری‌های موثر بر تعداد گلبول‌های قرمز خون، از جمله مشکل تشخیص اکسیژن
• زندگی کردن در ارتفاع بالا
• دریافت خون از طریق انتقال خون در فاصله زمانی کم
• سیگار کشیدن

وضعیت هموگلوبین A1c چگونه توضیح داده می‌شود؟

پس از دریافت برگه آزمایش خون احتمالا با نتایجی برای هموگلوبین A1c  یا HbA1c نیز روبه‌رو می‌شوید. از این نوع هموگلوبین با عنوان «هموگلوبین گلیکات» یا «هموگلوبین گلیکوزیله» هم یاد می‌شود. آزمایش HbA1c هموگلوبین گلیکوزیله خون را اندازه‌گیری می‌کند. این ماده هموگلوبینی است که گلوکز (قند) خون به آن متصل می‌شود.

پزشکان معمولا برای بیماران دیابتی درخواست انجام این آزمایش را می‌دهند. با اندازه‌گیری HbA1c، میانگین گلوکز خون فرد در بازه زمانی 2 تا سه ماه تعیین می‌شود. گلوکز خون که با اسم قند خون هم از آن یاد می‌شود، در کُل خون گردش می‌کند. این ماده به هموگلوبین متصل می‌شود.

هر چقدر گلوکز خون بیشتر باشد، احتمالا هموگلوبین گلیکوزیله هم بالاتر خواهد بود. گلوکز برای 120 روز متصل به هموگلوبین باقی می ماند. بالا بودن مقدار hbA1C نشان می‌دهد که سطح قند خون فرد برای چند ماه بالاتر از سطح طبیعی قرار داشته است.

در اکثر موارد، افراد دیابتی باید درصد HbA1C خود را به 7 درصد یا کمتر برساند. مقدار HbA1c در افراد غیردیابتی تقریبا 5.7 درصد است. اگر به دیابت مبتلا باشید و HbA1c شما در حد بالایی قرار داشته باشد، باید از داروهای مناسب برای کاهش آن استفاده کنید.

سوالات متداول

عوارض بالا بودن هموگلوبین خون چیست؟

افزایش hgb در آزمایش خون می‌تواند با عوارض جدی و بالقوه تهدیدکننده زندگی همراه باشد، مثل: لخته شدن خون در داخل عروق، حمله قلبی و سکته مغزی.

کمبود هموگلوبین خون باعث چه بیماری می شود؟

پایین بودن غلظت هموگلوبین خون از حد طبیعی باعث کم خونی می‌شود که علائم آن عبارتند از: انرژی کم، خواب‌آلودگی، پوست رنگ‌پریده، سردرد و سرگیجه. هموگلوبین بسیار پایین می‌تواند به تاکی‌کاردی (ضربان قلب سریع)، افت فشار خون و تنگی نفس منجر شود.

چگونه افزایش hgb در آزمایش خون درمان می‌شود؟

شیوه درمان افزایش هموگلوبین با توجه به علت بروز آن انتخاب می‌شود. اگر این مشکل از یک بیماری ناشی شود، درمان آن بیماری به کاهش hb کمک می‌کند.