مختصری درباره کشورعمان

عمان، کشوری آرام و استراتژیک در جنوب شرقی شبه جزیره عربستان، مقصدی جذاب با تاریخی غنی، فرهنگی عمیق و اقتصادی رو به رشد است که فرصت های متنوعی را برای گردشگری، مهاجرت، کار و سرمایه گذاری ارائه می دهد. این کشور به دلیل همسایگی با ایران و روابط دیرینه، از اهمیت ویژه ای برای مخاطبان ایرانی برخوردار است و تلفیقی از سنت و مدرنیته را به نمایش می گذارد.

کشور عمان با موقعیت جغرافیایی منحصر به فرد خود در منطقه خاورمیانه، نه تنها دروازه ای به خلیج فارس و دریای عرب محسوب می شود، بلکه پلی میان تمدن های کهن و آینده ای روشن است. این سرزمین با سواحل طولانی، کوهستان های سرسبز، و بیابان های شنی وسیع، تنوع طبیعی چشمگیری دارد. علاوه بر زیبایی های طبیعی، عمان در سال های اخیر به دلیل ثبات سیاسی، رشد اقتصادی و کیفیت بالای زندگی، توجه بسیاری از افراد از جمله گردشگران، کارجویان و سرمایه گذاران را به خود جلب کرده است. این مقاله به بررسی جامع جنبه های مختلف کشور عمان می پردازد تا تصویری کامل و کاربردی از این کشور ارائه دهد.

آشنایی با کشور عمان: موقعیت و مشخصات کلی

عمان با نام رسمی سلطنت عمان، کشوری پادشاهی است که در موقعیت استراتژیکی در جنوب شرقی شبه جزیره عربستان قرار گرفته است. این کشور از شمال شرقی به دریای عمان و از جنوب شرقی به دریای عرب مشرف است که هر دو از بخش های مهم اقیانوس هند محسوب می شوند.

جغرافیای عمان: سرزمین تضادهای طبیعی

کشور عمان در همسایگی با امارات متحده عربی، عربستان سعودی و یمن قرار دارد و مرزهای زمینی با این کشورها را به اشتراک می گذارد. از نظر مرزهای آبی، عمان با ایران از طریق تنگه هرمز، که یکی از مهم ترین گذرگاه های آبی جهان برای تجارت نفت است، همسایه است. این موقعیت ژئوپلیتیک، نقش عمان را در معادلات منطقه ای و بین المللی بسیار پررنگ کرده است.

از نظر ویژگی های طبیعی، عمان سرزمین تضادهاست. بخش مرکزی کشور را یک شنزار بیابانی بزرگ دربرگرفته است که چشم اندازهای وسیع و دل نشینی را ارائه می دهد. در شمال، رشته کوه حجر قرار دارد که بلندترین قله آن، جبل اخضر، با ارتفاعی بیش از 3000 متر، هوایی خنک و مناطق سرسبزتر را در دل خود جای داده است. سواحل طولانی عمان در امتداد دریای عمان و دریای عرب، با آب های فیروزه ای و صخره های زیبا، فرصت های بی نظیری برای فعالیت های دریایی و گردشگری فراهم می کنند. علاوه بر این، عمان دارای مناطق برون بوم مهمی همچون شبه جزیره مسندم و مدحاء است که از نظر زمینی توسط امارات متحده عربی احاطه شده اند. مسندم با فیوردهای شگفت انگیز و طبیعت بکر خود، لقب نروژ عرب را به خود اختصاص داده و اهمیت استراتژیک تنگه هرمز را دوچندان می کند.

آب و هوا در عمان: از گرمسیری تا کوهستانی

عمان عمدتاً دارای آب و هوای گرم و خشک بیابانی است، اما با توجه به تنوع جغرافیایی، تفاوت های اقلیمی نیز در مناطق مختلف آن مشاهده می شود. در بخش های داخلی و کویری، تابستان ها بسیار گرم و خشک هستند و دما می تواند به بیش از 40 درجه سانتی گراد برسد. زمستان ها در این مناطق معتدل تر هستند. مناطق ساحلی، به ویژه مسقط، آب و هوایی گرم و مرطوب دارند که رطوبت بالا در فصول گرم سال کاملاً مشهود است.

با این حال، برخی مناطق مانند صلاله در استان ظفار، به دلیل دریافت بارش های موسمی (فصل خریف) در تابستان، آب و هوای استوایی و سرسبزی خاصی را تجربه می کنند که آن را به یک مقصد گردشگری محبوب در ماه های گرم سال تبدیل کرده است. کوهستان های حجر، به ویژه جبل اخضر، نیز به دلیل ارتفاع بالا، دارای آب و هوای معتدل تر و خنک تری هستند که امکان کشت محصولات کشاورزی متنوعی مانند انار و گلاب را فراهم آورده است.

پایتخت و شهرهای مهم: قلب تپنده عمان

مسقط، پایتخت و بزرگترین شهر عمان، مرکز اقتصادی، فرهنگی و سیاسی این کشور است. این شهر با ترکیبی از معماری مدرن و سنتی، سواحل زیبا و بازارهای پرجنب وجوش، نمادی از توسعه و حفظ هویت عمانی است. مسقط میزبان مراکز مهمی مانند مسجد جامع سلطان قابوس و خانه اپرای سلطنتی است.

علاوه بر مسقط، شهرهای دیگری نیز در توسعه و فرهنگ عمان نقش کلیدی دارند:

• صلاله: دومین شهر بزرگ عمان در جنوب کشور که به دلیل آب و هوای موسمی و سرسبزی خیره کننده در تابستان مشهور است.
• صحار: شهری تاریخی در شمال عمان که در گذشته مرکز مهم تجارت دریایی بوده و امروزه به دلیل بنادر و صنایع سنگین اهمیت دارد.
• نزوی: پایتخت سابق عمان و شهری تاریخی در منطقه داخلی، معروف به قلعه باشکوه و بازار سنتی اش.
• صور: شهری ساحلی با سابقه دریانوردی طولانی و شهرت در ساخت کشتی های سنتی (داو).
• بهلا: شهری با قلعه ای باستانی که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.

جمعیت و نژادها: ترکیب موزاییکی از فرهنگ ها

جمعیت عمان در سال 2024 حدود 5.5 میلیون نفر تخمین زده می شود. یکی از ویژگی های بارز جمعیت عمان، تنوع بالای نژادی و فرهنگی آن است. اکثریت جمعیت را اعراب بومی تشکیل می دهند، اما بخش قابل توجهی از ساکنان، مهاجرانی از کشورهای دیگر هستند. مهاجران عمدتاً از شبه قاره هند (هند، پاکستان، بنگلادش) و فیلیپین هستند که در بخش های مختلف اقتصادی، از جمله نفت و گاز، ساخت و ساز، خدمات و بهداشت و درمان فعالیت می کنند. همچنین اقلیت هایی از بلوچ ها، آفریقایی تبارها و ایرانیان نیز در عمان ساکن هستند. این ترکیب جمعیتی، به غنای فرهنگی و اجتماعی عمان افزوده است.

زبان و مذهب: ستون های هویت عمانی

زبان رسمی کشور عمان، عربی است و گویش های مختلفی از آن در مناطق گوناگون رایج است. با این حال، به دلیل حضور چشمگیر مهاجران و روابط بین المللی، زبان انگلیسی نیز به عنوان زبان دوم و زبان تجارت و آموزش به صورت گسترده مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین، زبان هایی مانند بلوچی و فارسی در میان اقلیت های قومی رواج دارد.

از نظر مذهبی، اکثریت قاطع مردم عمان مسلمان هستند. مذهب غالب در عمان، اباضیه است که یکی از شاخه های میانه رو و کهن اسلام به شمار می رود. این مذهب بر اعتدال، صلح طلبی و انتخاب رهبر بر اساس شایستگی تأکید دارد و نقش مهمی در شکل گیری هویت فرهنگی و سیاسی عمان ایفا کرده است. در کنار اباضیه، اقلیت هایی از اهل سنت و شیعیان نیز در این کشور زندگی می کنند. دولت عمان به آزادی های مذهبی احترام می گذارد و امکان فعالیت برای پیروان سایر ادیان مانند مسیحیت و هندوئیسم نیز فراهم است که این امر نشان دهنده رویکرد باز و مدارای این کشور است.

نگاهی به تاریخ و حکومت عمان

عمان کشوری با پیشینه ای بسیار کهن است که تاریخ آن به هزاره ها پیش از میلاد بازمی گردد. این سرزمین در طول اعصار، شاهد تمدن های مختلفی بوده و نقش مهمی در تجارت دریایی منطقه ایفا کرده است.

تاریخ کهن عمان: از مجان تا امپراتوری ها

شواهد باستان شناسی نشان می دهد که تاریخ عمان به هزاره دوازدهم قبل از میلاد و پایان عصر یخبندان می رسد، زمانی که این سرزمین سرسبز و حاصلخیز بود. در هزاره سوم قبل از میلاد، عمان به نام «مجان» یا «ماگان» مشهور بود، نامی که در لوح های سومری و اکدی نیز به آن اشاره شده است. مجان به دلیل معادن غنی مس و صنعت کشتی سازی پیشرفته اش شهرت داشت و یکی از مراکز اصلی تجارت مس بین میان رودان و تمدن های شبه جزیره عربستان و هند به شمار می رفت.

عمان در دوران هخامنشیان و ساسانیان تحت نفوذ و حتی حاکمیت امپراتوری های ایرانی قرار داشت. سیستم قنات کشی یا «اَلفَلجَ» که امروزه نیز صدها رشته آن در عمان فعال است، گفته می شود در همین دوران احداث شده است. در اواخر قرن دوم قبل از میلاد، پس از ویرانی سد مأرب در یمن، قبایل عربی از جمله بنی ازد به رهبری مالک بن فهم الازدی به عمان مهاجرت کرده و اولین پادشاهی عربی را در این سرزمین بنیان نهادند. مهمترین نبرد بنی ازد با ایرانیان مقیم عمان در جنگ «سلوت» رخ داد که منجر به خروج ایرانیان از عمان شد. سلسله پادشاهان «الجلندی» که از بنی ازد بودند، برای مدت طولانی بر عمان حکمرانی کردند.

ورود اسلام و امپراتوری دریایی عمان

در دوران حکومت «الجلندی»، اسلام توسط فرستادگان پیامبر اکرم (ص) وارد عمان شد. جیفر الجلندی و برادرش عبد الجلندی، پادشاهان وقت، اسلام را پذیرفتند و مردم عمان به یکپارچگی به این دین گرویدند. عمان از همان ابتدا به یکی از مدافعان اصلی اسلام تبدیل شد و در نبردهایی همچون نبرد یمامه و فتوحات اسلامی در عراق، ایران، هند و شام شرکت فعال داشت.

در قرن شانزدهم میلادی، پرتغالی ها به منطقه خلیج فارس و دریای عمان وارد شدند و در سال 1507 عمان را اشغال کردند. اما مقاومت مردم عمان و تشکیل دولت «یعاربه» به رهبری ناصر بن مرشد در سال 1624، منجر به بیرون راندن پرتغالی ها شد. یعاربه با ساخت ناوگان دریایی قدرتمند، نه تنها پرتغالی ها را از عمان بیرون راندند، بلکه نفوذ خود را تا سواحل شرق آفریقا (زنگبار و مومباسا) و بندر گوادر در شبه قاره هند گسترش دادند و یک امپراتوری دریایی عظیم را بنا نهادند. این دوره، اوج قدرت دریایی و تجاری عمان بود. پس از یعاربه، خاندان آل بوسعید در سال 1744 به قدرت رسیدند که تا به امروز نیز حاکمان عمان هستند.

امپراتوری دریایی عمان در قرن نوزدهم، از تنگه هرمز تا زنگبار و گوادر گسترش یافت و نقش بی بدیلی در تجارت و سیاست اقیانوس هند ایفا کرد.

عمان مدرن و دوران سلطان قابوس

تحولات بزرگ در عمان مدرن با به قدرت رسیدن سلطان قابوس بن سعید آل سعید در سال 1970 آغاز شد. سلطان قابوس، عمان را که کشوری منزوی و عقب افتاده بود، به سوی پیشرفت و مدرنیزاسیون هدایت کرد. او با استفاده هوشمندانه از درآمدهای نفتی، زیرساخت های کشور را توسعه داد، مدارس، بیمارستان ها، راه ها و بندرگاه های مدرن ساخت. برنامه های او نه تنها در توسعه اقتصادی، بلکه در زمینه های اجتماعی، بهداشتی و آموزشی نیز موفقیت های چشمگیری به همراه داشت.

سلطان قابوس به ثبات سیاسی، اصلاحات اجتماعی و آزادی مذهبی اهمیت زیادی می داد. او توانست عمان را به کشوری با امنیت بالا و نرخ جرم پایین تبدیل کند و آزادی های مذهبی را برای همه ادیان تضمین نماید. در دوران حکومت وی، عمان به یکی از صلح آمیزترین کشورهای جهان تبدیل شد و نقش میانجی گرایانه ای در بحران های منطقه ای و بین المللی ایفا کرد. پس از درگذشت سلطان قابوس در سال 2020، سلطان هیثم بن طارق آل سعید به عنوان جانشین او، مسیر توسعه و پیشرفت را ادامه می دهد.

ساختار حکومتی: سلطنت و شوراها

عمان یک سلطنت مطلقه است که قدرت در آن به صورت موروثی به مردان خانواده سلطنتی آل بوسعید منتقل می شود. سلطان، رئیس کشور و فرمانده کل نیروهای مسلح است و تمامی امور جاری کشور تحت فرامین او اداره می شود. با این حال، در ساختار حکومتی عمان، دو مجلس مشورتی نیز وجود دارد:

1. مجلس شورا: اعضای این مجلس توسط مردم انتخاب می شوند و نقش مشورتی و نظارتی در قانون گذاری دارند.
2. مجلس دولت (سنا): اعضای این مجلس توسط سلطان منصوب می شوند و وظیفه بررسی لوایح و ارائه مشاوره به دولت را بر عهده دارند.

در سال 2021، سلطان هیثم بن طارق با صدور فرمانی، قانون اساسی کشور را تغییر داد و برای نخستین بار رویه ای مشخص برای انتصاب ولیعهد تعیین کرد که گامی مهم در جهت نهادینه کردن فرآیند جانشینی است. عمان به چندین واحد اداری (ولایات) تقسیم شده که هر کدام توسط یک والی اداره می شود و این سیستم اداری، مدیریت کارآمد مناطق را تضمین می کند.

اقتصاد و فرصت های عمان

اقتصاد عمان، مانند بسیاری از کشورهای حاشیه خلیج فارس، عمدتاً بر پایه منابع نفت و گاز استوار است، اما دولت این کشور در راستای برنامه های توسعه بلندمدت خود (چشم انداز 2040)، تلاش های جدی برای تنوع بخشی به منابع درآمدی و کاهش وابستگی به هیدروکربن ها آغاز کرده است.

منابع اقتصادی: فراتر از نفت

عمان با داشتن حدود 5.5 میلیارد بشکه ذخایر اثبات شده نفت خام، بیست و دومین کشور در جهان از نظر میزان ذخایر نفتی است. همچنین این کشور دارای ذخایر قابل توجهی از گاز طبیعی است. بیش از 67 درصد از درآمد ملی عمان از صنایع نفت و گاز حاصل می شود، اما برنامه ریزی های کلان اقتصادی بر توسعه بخش های غیرنفتی نظیر گردشگری، ماهیگیری، کشاورزی، لجستیک و صنایع معدنی تمرکز دارد.

بندرگاه های عمان، به ویژه بندر دقم، صحار و مسقط، نقش حیاتی در تقویت جایگاه این کشور به عنوان یک مرکز لجستیکی و تجاری در منطقه ایفا می کنند. بندر دقم، با سرمایه گذاری های عظیم، در حال تبدیل شدن به یک قطب صنعتی و لجستیکی جهانی است که ظرفیت های بسیار بالایی برای جذب سرمایه خارجی و توسعه صنایع پتروشیمی و پالایشگاهی دارد.

وضعیت مالی و سرمایه گذاری: محیطی باثبات و جذاب

واحد پول عمان، ریال عمان است که ارزش بالایی در برابر دلار آمریکا دارد و یکی از باثبات ترین ارزها در منطقه به شمار می رود. این ثبات مالی، همراه با نرخ تورم نزدیک به صفر، عمان را به مقصدی جذاب برای سرمایه گذاری تبدیل کرده است. دولت عمان سیاست های تشویقی فراوانی برای جذب سرمایه گذاری خارجی در پیش گرفته است که از جمله مهمترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• امکان مالکیت 100% شرکت ها برای سرمایه گذاران خارجی در بسیاری از بخش ها.
• ارائه معافیت های گمرکی برای واردات تجهیزات صنعتی و مواد اولیه.
• دسترسی به وام های بانکی با بهره کم برای پروژه های سرمایه گذاری.
• عضویت در سازمان تجارت جهانی (WTO) و امضای توافق نامه های تجارت آزاد با کشورهای مختلف.

این سیاست ها، همراه با امنیت بالا و زیرساخت های رو به رشد، محیطی مساعد برای رشد و توسعه کسب وکارها فراهم کرده اند.

بازار کار در عمان (برای مهاجران): فرصت ها و چالش ها

عمان به دلیل نیاز به نیروی کار متخصص و ماهر، فرصت های شغلی متعددی را برای مهاجران فراهم می کند. حوزه های نفت و گاز، مهندسی، پزشکی، بهداشت و درمان، فناوری اطلاعات، آموزش و پرورش، و گردشگری از پرتقاضاترین بخش ها برای استخدام نیروی کار خارجی هستند. حقوق و مزایای این مشاغل معمولاً جذاب و رقابتی است.

برای کار در عمان، تسلط به زبان انگلیسی ضروری است و آشنایی با زبان عربی نیز یک مزیت محسوب می شود. یکی از الزامات اصلی برای مهاجران کاری، داشتن یک اسپانسر (کفیل) عمانی است که مسئولیت قانونی و اداری فرد مهاجر را بر عهده می گیرد. اقامت کاری معمولاً به مدت قرارداد با اسپانسر بستگی دارد. با این حال، مشاغل سطح پایین معمولاً حقوق کمتری دارند و بیشتر توسط اتباع کشورهای جنوب آسیا اشغال می شوند.

دولت عمان همچنین سیاستی به نام «عمانی سازی» (Omanisation) را در پیش گرفته است که هدف آن افزایش مشارکت شهروندان عمانی در بازار کار و کاهش وابستگی به نیروی کار خارجی است. این سیاست ممکن است در برخی بخش ها رقابت را برای مهاجران دشوارتر کند، اما نیاز به تخصص های خاص همچنان وجود دارد.

زندگی و فرهنگ در عمان

عمان کشوری است که در آن سنت های دیرینه با زندگی مدرن به زیبایی در هم آمیخته اند. کیفیت بالای زندگی، امنیت فوق العاده و احترام به فرهنگ ها، از جمله دلایلی است که این کشور را به مقصدی جذاب برای زندگی تبدیل کرده است.

استاندارد زندگی و امنیت: آرامش و رفاه

عمان به دلیل کیفیت بالای زندگی، تعادل مطلوب بین کار و زندگی، و محیطی امن و آرام، در میان کشورهای برتر جهان قرار دارد. نرخ جرم و جنایت در این کشور بسیار پایین است و حس امنیت در جامعه به خوبی حفظ می شود. شهرهای عمان، به ویژه مسقط، با زیرساخت های مدرن و امکانات رفاهی کامل، محیطی دلنشین برای ساکنان فراهم می کنند. هزینه زندگی در مسقط ممکن است کمی بالاتر از سایر شهرها باشد، اما به طور کلی، عمان در مقایسه با بسیاری از کشورهای منطقه، زندگی مقرون به صرفه ای را ارائه می دهد.

بهداشت و درمان: خدمات با کیفیت و جامع

سیستم بهداشت و درمان در عمان، چه در بخش دولتی و چه خصوصی، از استانداردهای بالایی برخوردار است. شهروندان عمانی از خدمات بهداشتی رایگان بهره مند می شوند، در حالی که مهاجران و اتباع خارجی می توانند با نرخ یارانه ای از این خدمات استفاده کنند. وزارت بهداشت عمان بر تمامی مراکز درمانی نظارت کامل دارد و با استفاده از آزمایشگاه های کنترل کیفیت، ایمنی و کیفیت داروها و خدمات را تضمین می کند. این کشور سرمایه گذاری های زیادی در ساخت بیمارستان های مدرن و تربیت کادر درمانی متخصص انجام داده است.

آموزش و تحصیل: سرمایه گذاری در آینده

آموزش و پرورش در عمان برای تمامی شهروندان از دوران ابتدایی تا دانشگاه، رایگان است. دولت عمان اهمیت زیادی به توسعه سواد و دانش در جامعه می دهد و سالانه بخش قابل توجهی از بودجه خود را به این حوزه اختصاص می دهد. دانشگاه سلطان قابوس، به عنوان یکی از معتبرترین مراکز آموزش عالی در منطقه، در این کشور قرار دارد. علاوه بر دانشگاه های دولتی، مراکز آموزشی خصوصی و بین المللی نیز در عمان فعالیت می کنند. نرخ سواد در عمان، به ویژه در میان زنان، در سال های اخیر رشد قابل توجهی داشته است که نشان دهنده موفقیت سیاست های آموزشی این کشور است.

فرهنگ و آداب و رسوم: مهمان نوازی و اصالت

فرهنگ عمانی ریشه های عمیقی در تاریخ و سنت های اسلامی دارد و مشخصه اصلی آن مهمان نوازی و حفظ آداب و رسوم دیرینه است. عمانی ها به هویت فرهنگی خود افتخار می کنند و تلاش می کنند سنت ها را زنده نگه دارند.

• پوشش سنتی: مردان عمانی معمولاً لباس سنتی «دشداشه» (لباسی بلند و سفید رنگ) را به همراه کلاه «کمه» یا عمامه «مصره» بر سر می گذارند. در مراسم رسمی، بستن خنجر معروف عمانی (خانجر) به کمر، نماد وقار مردانه است. زنان نیز لباس های رنگارنگ و پوشیده محلی به همراه حجاب اسلامی به تن می کنند.
• هنر و صنایع دستی: عمان به صنایع دستی خود از جمله خنجر، زیورآلات نقره و طلا، سفالگری، بافندگی و ساخت لنج های چوبی شهرت دارد.
• موسیقی و اپرا: موسیقی سنتی عمانی جایگاه ویژه ای در فرهنگ این کشور دارد. خانه اپرای سلطنتی مسقط نیز که به دستور سلطان قابوس ساخته شده است، مرکز مهمی برای ترویج هنرهای کلاسیک و موسیقی در منطقه به شمار می رود.
• غذا و نوشیدنی: مهمان نوازی عمانی با ارائه قهوه عربی (قهوه) و خرما همراه است. حلوا نیز به عنوان شیرینی سنتی در مهمانی ها و مناسبت ها سرو می شود.

حمل و نقل: از خودروی شخصی تا فرودگاه بین المللی

در عمان، استفاده از خودروی شخصی رایج ترین شیوه حمل و نقل است و بسیاری از ساکنان، به ویژه مهاجران، دارای خودروی شخصی هستند. هزینه سوخت نسبتاً پایین است و شبکه های جاده ای مدرن، ارتباط بین شهرها را آسان کرده اند. حمل و نقل عمومی شامل اتوبوس و تاکسی نیز در دسترس است، اما در مقایسه با خودروی شخصی، کمتر مورد استفاده قرار می گیرد.

فرودگاه بین المللی مسقط، اصلی ترین و بزرگترین فرودگاه کشور، نقش حیاتی در اتصال عمان به جهان ایفا می کند. این فرودگاه با ظرفیت جابجایی میلیون ها مسافر در سال، میزبان ایرلاین های معتبر بین المللی است و پروازهای منظمی به مقاصد مختلف جهان دارد.

جاذبه های گردشگری برتر عمان

عمان با تلفیقی از تاریخ کهن، فرهنگ اصیل، و طبیعت بکر و متنوع، مقصدی ایده آل برای گردشگران با سلیقه های مختلف است. از کوهستان های سرسبز تا بیابان های شنی و سواحل فیروزه ای، جاذبه های این کشور هر بیننده ای را مجذوب خود می کند.

جاذبه های تاریخی و فرهنگی: سفری به گذشته

عمان دارای مجموعه ای غنی از قلعه ها، دژها، بازارها و مساجد است که هر کدام داستان هایی از تاریخ پربار این سرزمین را روایت می کنند.

• قلعه نزوی: این قلعه عظیم که در قرن هفدهم ساخته شده، یکی از باشکوه ترین بناهای تاریخی عمان است. برج استوانه ای شکل و سیستم دفاعی پیچیده آن، از جمله تله های عسل و پنجره های مخصوص تیراندازی، بازدیدکنندگان را به دوران گذشته می برد. امروزه این قلعه به موزه ای تبدیل شده که زندگی قرن هفدهم در عمان را به نمایش می گذارد.
• قلعه بهلا: یکی دیگر از قلعه های مشهور عمان که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. این قلعه در دل یک واحه قرار دارد و دیوار هفت مایلی آن، داستان های زیادی از قرون گذشته را در خود نهفته است.
• مسجد جامع سلطان قابوس: یکی از بزرگترین و زیباترین مساجد جهان که نمادی از معماری اسلامی مدرن و سنتی عمان است. این مسجد با لوسترهای کریستالی عظیم، دیوارهای مرمرین و دومین فرش دستباف بزرگ جهان، از ساعت ۸ تا ۱۱ صبح برای بازدیدکنندگان غیرمسلمان نیز باز است.
• بازار مطرح (سوق مطرح): یک بازار سنتی و پرجنب وجوش در مسقط که عطر ادویه ها، کندر، و صنایع دستی عمانی در آن فضا را پر کرده است. این بازار مکانی عالی برای خرید سوغات و تجربه فرهنگ بومی است.
• موزه ملی عمان: این موزه که به دستور سلطان قابوس در سال ۲۰۱۶ افتتاح شد، گنجینه ای از تاریخ، فرهنگ و هنر عمان را در ۱۴ سالن نمایش به بازدیدکنندگان ارائه می دهد.
• خانه اپرای سلطنتی مسقط: شاهکاری از معماری که سنت و مدرنیته را در هم آمیخته است. این مرکز هنری میزبان اجراهای بین المللی اپرا، کنسرت ها و برنامه های فرهنگی است.

جاذبه های طبیعی: طبیعت بکر و شگفت انگیز

علاوه بر جاذبه های تاریخی، عمان به دلیل طبیعت بکر و متنوعش نیز شناخته شده است.

• کویر وهیبه (رمال الوهیبه): تپه های شنی وسیع و طلایی وهیبه، تجربه ای بی نظیر از زندگی عشایری بدو (Bedouin) را ارائه می دهد. می توان با شترسواری یا خودروهای آفرود در دل کویر گشت و شب را در کمپ های صحرایی زیر آسمان پرستاره گذراند.
• جبل اخضر (کوهستان سبز): این کوهستان مرتفع در رشته کوه حجر، با وجود نامش که به معنای کوه سبز است، بیشتر از سنگ آهک تشکیل شده است. با این حال، به دلیل ارتفاع و آب و هوای مناسب تر، باغ های میوه و مزارع پلکانی در آن دیده می شود که برای پیاده روی و طبیعت گردی بسیار مناسب است.
• شبه جزیره مسندم: این شبه جزیره شمالی عمان با فیوردهای عمیق و چشم اندازهای دریایی خیره کننده، به نروژ عرب مشهور است. قایق سواری، غواصی، تماشای دلفین ها و حیات وحش دریایی، از جمله فعالیت های محبوب در این منطقه است.
• راس الجینز: این منطقه در شرق عمان، یک مرکز حفاظت از لاک پشت های دریایی است. در فصول تخم گذاری (به ویژه ماه می تا اکتبر)، می توان لاک پشت های غول پیکر را در حال تخم گذاری و بچه لاک پشت ها را در حال حرکت به سمت دریا مشاهده کرد.
• جزیره ماسیره: بزرگترین جزیره عمان در سواحل دریای عرب، مقصدی برای دوستداران طبیعت، حیات وحش (به ویژه لاک پشت های دریایی)، سواحل آرام و ورزش های آبی مانند کایت سواری است.
• وادی ها (دره ها): عمان دارای وادی های متعددی است که با آبشارهای طبیعی، استخرهای آب شیرین و پوشش گیاهی سرسبز، مناظر دل انگیزی را ایجاد کرده اند. وادی بنی خالد و وادی شاب از معروف ترین آن ها هستند.

غذاهای معروف عمانی: طعمی از اصالت

آشپزی عمانی ترکیبی از سنت های بومی، عربی، هندی و شرق آفریقایی است که طعم های بی نظیری را ارائه می دهد.

• مجبوس (کبسه یا مکبوس): این غذای معروف عربی از برنج باسماتی، گوشت (مرغ، گوسفند یا شتر)، سبزیجات و ادویه های معطر مانند زعفران و هل تهیه می شود. معمولاً با ماست، سالاد و سس گوجه فرنگی سرو می شود.
• شووا (کباب بره): یک غذای ویژه برای مناسبت های خاص مانند عید فطر. گوشت بره، بز یا شتر با ادویه های عمانی طعم دار شده، در برگ موز یا نخل پیچیده می شود و برای یک یا دو روز در تنور سنگی زیر خاک پخته می شود تا کاملاً نرم و لذیذ شود.
• مشکاک: کباب های کوچک گوشت (گاو، گوسفند یا مرغ) که با ادویه های مختلف، به ویژه کاری، طعم دار شده و به سیخ کشیده می شوند. این کباب ها معمولاً با نان عمانی سرو می شوند.
• هریس: غذایی شبیه حلیم ایرانی که از گندم و گوشت (معمولاً مرغ) تهیه می شود و برای مدت طولانی و با حرارت کم پخته می شود تا حالتی خمیری و یکدست پیدا کند.
• شاورما: برش های نازک گوشت (معمولاً بره، مرغ یا گوساله) که روی سیخ عمودی پخته شده و با نان پیتا و سبزیجات سرو می شوند.
• مشوی: ماهی کبابی لذیذ که معمولاً با سس لیمو و ادویه های سنتی عمانی طعم دار می شود.
• حلوا: شیرینی سنتی و محبوب عمانی که از شکر، عسل، تخم مرغ، گلاب، ادویه جات و مغزها تهیه می شود و با قهوه عمانی سرو می گردد.
• خرما و قهوه عمانی: خرما بخش جدایی ناپذیری از مهمان نوازی عمانی است و با قهوه هل دار (قهوه) به مهمانان تعارف می شود.

روابط ایران و عمان

روابط ایران و عمان دارای سابقه تاریخی و فرهنگی عمیقی است که به قرن ها پیش بازمی گردد. همجواری دو کشور در دو سوی تنگه هرمز، این روابط را از اهمیت استراتژیک ویژه ای برخوردار ساخته است.

سابقه تاریخی و فرهنگی: ریشه های دیرینه

تنگه هرمز، که دریای عمان را به خلیج فارس متصل می کند، نه تنها یک گذرگاه حیاتی برای تجارت جهانی است، بلکه نقطه اتصال فرهنگی و تاریخی دو کشور ایران و عمان نیز محسوب می شود. در طول تاریخ، این دو سرزمین از طریق دریانوردی، تجارت و تبادلات فرهنگی، ارتباطات گسترده ای با یکدیگر داشته اند. شواهد تاریخی نشان می دهد که عمان در دوره هایی تحت نفوذ امپراتوری های ایرانی بوده و ردپای فرهنگ و تمدن ایران در این سرزمین مشهود است.

این سابقه طولانی، بنیانی مستحکم برای روابط دوستانه و پایدار بین دو کشور ایجاد کرده است. عمانی ها، به ویژه پادشاهان خاندان آل بوسعید، همواره رویکردی مستقل و متوازن در سیاست خارجی خود در پیش گرفته اند که منجر به حفظ ثبات و آرامش در روابط با ایران شده است.

روابط دیپلماتیک و اقتصادی: پل صلح در منطقه

روابط دیپلماتیک ایران و عمان در طول دهه های اخیر همواره با ثبات، احترام متقابل و عدم تنش همراه بوده است. عمان به دلیل سیاست خارجی متعادل و نقش میانجی گرایانه اش در منطقه شناخته شده است. این کشور بارها در حل و فصل بحران های منطقه ای و بین المللی، از جمله مذاکرات هسته ای ایران با غرب، نقش سازنده ای ایفا کرده و به عنوان یک کانال ارتباطی مطمئن بین ایران و دیگر کشورها عمل کرده است.

از نظر اقتصادی، فرصت های تجاری و سرمایه گذاری دوجانبه بین ایران و عمان قابل توجه است. بندر صحار و دقم در عمان می توانند به عنوان دروازه هایی برای صادرات کالاهای ایرانی به بازارهای جهانی عمل کنند. همچنین، پتانسیل های زیادی در بخش های انرژی، گردشگری، و کشاورزی برای همکاری های مشترک وجود دارد. معافیت های گمرکی و تسهیلات سرمایه گذاری عمان، می تواند برای سرمایه گذاران ایرانی جذاب باشد.

علاوه بر این، حضور جمعیت قابل توجهی از ایرانیان در عمان و سابقه تاریخی مهاجرت ایرانیان به این کشور، به تقویت پیوندهای مردمی و فرهنگی بین دو ملت کمک کرده است. این روابط نزدیک و سازنده، عمان را به یکی از مهمترین شرکای ایران در منطقه تبدیل کرده است.

سوالات متداول

مهمترین شهرهای عمان کدامند؟

مسقط (پایتخت)، صلاله، صحار، نزوی، صور و بریمی از مهمترین شهرهای عمان هستند که هر یک ویژگی های اقتصادی، تاریخی و گردشگری خاص خود را دارند.

واحد پول عمان چیست و ارزش آن چقدر است؟

واحد پول عمان، ریال عمان است که در حال حاضر ارزش بسیار بالایی در برابر دلار آمریکا دارد (حدود 2.6 دلار آمریکا برای هر ریال عمان).

آیا مهاجرت و کار در عمان برای ایرانیان مناسب است؟

عمان فرصت های شغلی خوبی، به ویژه در حوزه های نفت و گاز، پزشکی و مهندسی، برای متخصصان خارجی ارائه می دهد. درآمد بالا و کیفیت زندگی خوب از مزایای آن است، اما نیاز به اسپانسر و تسلط به زبان انگلیسی یا عربی ضروری است.

جاذبه های گردشگری اصلی عمان کدامند؟

جاذبه های گردشگری عمان شامل قلعه هایی مانند نزوی و بهلا، مسجد جامع سلطان قابوس، بازارهای سنتی (مانند سوق مطرح)، کویر وهیبه، کوهستان جبل اخضر، فیوردهای مسندم، و سواحل زیبا مانند راس الجینز (محل تخم گذاری لاک پشت ها) است.

مذهب مردم عمان چیست؟

اکثریت مردم عمان مسلمان و پیرو مذهب اباضیه هستند، که یکی از شاخه های میانه رو و کهن اسلام به شمار می رود. همچنین اقلیت هایی از اهل سنت، شیعیان و پیروان ادیان دیگر نیز در این کشور زندگی می کنند.

آب و هوای عمان چگونه است؟

آب و هوای عمان عمدتاً گرم و خشک بیابانی است. مناطق داخلی بسیار گرم هستند، در حالی که مناطق ساحلی گرم و مرطوب هستند. البته مناطقی مانند صلاله در تابستان دارای آب و هوای موسمی و کوهستان جبل اخضر دارای هوای خنک تری است.

نتیجه گیری

عمان، با ترکیبی از تاریخ غنی، فرهنگ اصیل، ثبات سیاسی و رشد اقتصادی، خود را به عنوان یک کشور آرام و پویا در منطقه خاورمیانه مطرح کرده است. این کشور نه تنها برای گردشگران که به دنبال تجربه های فرهنگی و طبیعی متفاوت هستند، بلکه برای کارجویان و سرمایه گذارانی که به دنبال فرصت های جدید در محیطی باثبات هستند، مقصدی جذاب و پُر پتانسیل محسوب می شود. روابط دیرینه و مستحکم عمان با ایران، این کشور را به یک همسایه کلیدی و شریک قابل اعتماد برای مخاطبان ایرانی تبدیل کرده است. با رویکرد توسعه محور و چشم انداز 2040، عمان مسیر روشنی را برای آینده ای درخشان پیش رو دارد. این کشور با حفظ ارزش های سنتی خود در کنار گام برداشتن به سوی مدرنیته، نمونه ای الهام بخش از پیشرفت متوازن است و همواره پذیرای کسانی است که به دنبال کشف زیبایی ها و فرصت های آن هستند.