تنظیم اظهارنامه قضایی الکترونیکی آنلاین | آموزش گام به گام و نکات مهم

تنظیم اظهارنامه قضایی الکترونیکی آنلاین | آموزش گام به گام و نکات مهم

تنظیم اظهارنامه قضایی الکترونیکی

تنظیم اظهارنامه قضایی الکترونیکی، فرآیندی رسمی و حقوقی است که افراد می توانند از طریق سامانه عدل ایران یا دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، مطالبات، اخطارها یا اطلاعات خود را به صورت قانونی و مستند به طرف مقابل ابلاغ کنند. این روش، جایگزینی نوین و کارآمد برای اظهارنامه های کاغذی سنتی به شمار می رود و نقش مهمی در حل اختلافات و احقاق حقوق قبل از طرح دعوا ایفا می کند.

با الکترونیکی شدن بخش های وسیعی از خدمات قضایی، نحوه ارسال و پیگیری اظهارنامه ها نیز متحول شده است. این تغییر نه تنها سرعت و دسترسی را افزایش داده، بلکه امکان ردیابی و مستندسازی دقیق تری را فراهم می آورد. آگاهی از جزئیات و نکات حقوقی پیرامون تنظیم اظهارنامه قضایی الکترونیکی برای هر شهروندی که قصد دارد از این ابزار قانونی به درستی استفاده کند، ضروری است. این مقاله به شما کمک می کند تا با تمامی ابعاد این فرآیند آشنا شوید و بتوانید اظهارنامه خود را به شکلی مؤثر و بی اشتباه تنظیم و ارسال کنید.

اظهارنامه قضایی الکترونیکی چیست و چرا به آن نیاز داریم؟

اظهارنامه قضایی، یک سند رسمی و حقوقی است که به موجب آن، شخص اظهارکننده به صورت قانونی و از طریق مراجع قضایی، یک مطالبه، اخطار یا اعلام مشخص را به شخص مخاطب ابلاغ می کند. هدف اصلی از ارسال اظهارنامه، مستندسازی یک خواسته یا یک واقعیت حقوقی است تا در صورت لزوم، در مراحل بعدی دادرسی به عنوان مدرک مورد استناد قرار گیرد. ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی به صراحت این حق را به هر شخصی می دهد که قبل از تقدیم دادخواست، حق خود را به وسیله اظهارنامه از دیگری مطالبه نماید، به شرطی که موعد مطالبه فرا رسیده باشد.

نیاز به اظهارنامه قضایی در موارد گوناگونی پدید می آید. گاهی برای مطالبه یک بدهی، گاهی برای اعلام فسخ قرارداد یا حتی برای تذکر دادن به کسی که تعهداتش را انجام نداده است. اظهارنامه به شما این امکان را می دهد که به صورت رسمی و با ضمانت اجرایی قانون، پیامی حقوقی را به مخاطب برسانید و تاریخ و محتوای آن را مستند کنید. این ابزار می تواند مرحله ای پیش از طرح دعوا در دادگاه باشد و در بسیاری از موارد، اختلافات را بدون نیاز به رسیدگی قضایی طولانی حل و فصل نماید.

تعریف دقیق اظهارنامه و تفاوت آن با دادخواست

اظهارنامه یک ابزار حقوقی برای اعلام رسمی یک موضوع، مطالبه حق یا اخطار است که لزوماً به معنای شروع فرآیند دادرسی نیست. در واقع، اظهارنامه یک پیام حقوقی است که از طریق قوه قضائیه به مخاطب ابلاغ می شود و جنبه اثباتی قوی دارد. مزیت اصلی اظهارنامه این است که تاریخ دریافت آن توسط مخاطب به صورت رسمی ثبت می شود و می تواند در آینده به عنوان دلیلی بر اطلاع مخاطب از موضوع مورد اختلاف یا قطع مرور زمان (مثلاً در مورد چک) مورد استفاده قرار گیرد. کاربردهای اصلی اظهارنامه شامل مطالبه بدهی، اعلام فسخ یا اقاله قرارداد، درخواست انجام تعهد، یا تذکر به طرف مقابل برای رعایت قوانین و مقررات است.

در مقابل، دادخواست سند رسمی برای شروع یک دعوای حقوقی در دادگاه است. با تقدیم دادخواست، فرآیند رسیدگی قضایی آغاز شده و دادگاه رسماً وارد رسیدگی به خواسته شما می شود. تفاوت های کلیدی بین اظهارنامه و دادخواست عبارتند از:

  • هدف: هدف اظهارنامه، اطلاع رسانی، مطالبه یا اخطار است؛ در حالی که هدف دادخواست، درخواست رسیدگی قضایی و صدور حکم است.
  • مرجع: اظهارنامه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا سامانه عدل ایران ابلاغ می شود؛ اما دادخواست مستقیماً به دادگاه تقدیم می گردد.
  • پیامد حقوقی: اظهارنامه معمولاً یک هشدار یا پیش شرط برای اقدامات بعدی است و به خودی خود منجر به حکم قضایی نمی شود. دادخواست اما مستقیماً به صدور حکم توسط دادگاه منجر خواهد شد.
  • هزینه: هزینه اظهارنامه معمولاً به مراتب کمتر از هزینه دادرسی برای تقدیم دادخواست است.

تحول از اظهارنامه کاغذی به الکترونیکی

در گذشته، تنظیم و ارسال اظهارنامه ها به صورت کاملاً کاغذی انجام می شد. افراد می بایست فرم های چاپی را تهیه، تکمیل کرده و سپس از طریق مراجع قضایی یا پست به دست مخاطب می رساندند. این فرآیند با مشکلات متعددی همراه بود؛ از جمله زمان بر بودن، امکان مفقود شدن، عدم امکان پیگیری دقیق، و نیاز به مراجعه حضوری مکرر. این روش سنتی در مقایسه با آنچه امروز در دسترس است، ناکارآمدی های بسیاری داشت.

با راه اندازی سامانه های قضایی الکترونیک و به ویژه سامانه عدل ایران، فرآیند ارسال اظهارنامه نیز متحول شد و به صورت اظهارنامه قضایی الکترونیکی در دسترس قرار گرفت. دلایل و مزایای اصلی این تحول عبارتند از:

  • سرعت بالا: ارسال اظهارنامه به صورت الکترونیکی در زمان بسیار کوتاهی انجام می شود و مخاطب نیز می تواند به سرعت آن را دریافت کند.
  • دسترسی آسان: امکان تنظیم و ارسال از هر مکان با دسترسی به اینترنت، بدون نیاز به مراجعه حضوری در هر مرحله.
  • کاهش هزینه و زمان: حذف هزینه های پستی، کاهش رفت وآمد و صرفه جویی در زمان.
  • قابلیت پیگیری دقیق: تمامی مراحل ارسال، ابلاغ و دریافت اظهارنامه در سامانه های الکترونیکی ثبت و قابل پیگیری است.
  • امنیت و اعتبار: سیستم های الکترونیکی از پروتکل های امنیتی بالایی برخوردارند و اصالت اظهارنامه و هویت اظهارکننده و مخاطب تضمین می شود.
  • کاهش خطای انسانی: با استانداردسازی فرم ها و ورود اطلاعات، احتمال خطاهای نگارشی و اداری کاهش می یابد.

پیش نیازهای ضروری برای تنظیم اظهارنامه الکترونیکی

قبل از آنکه وارد فرآیند تنظیم اظهارنامه قضایی الکترونیکی شوید، لازم است یک سری پیش نیازها را فراهم کرده و از نکات حقوقی مهمی آگاهی داشته باشید. عدم توجه به این موارد می تواند منجر به تأخیر در روند کار یا حتی پیامدهای حقوقی ناخواسته شود.

داشتن حساب کاربری فعال در سامانه ثنا

مهم ترین پیش نیاز برای هرگونه اقدام قضایی الکترونیکی، از جمله ثبت اظهارنامه الکترونیکی، داشتن حساب کاربری فعال در سامانه ثنا (سامانه ثبت نام الکترونیکی قضایی) است. سامانه ثنا، درگاه اصلی شناسایی هویت افراد در قوه قضائیه محسوب می شود و تمامی ابلاغیه ها و مکاتبات قضایی به صورت الکترونیکی از طریق این سامانه انجام می گیرد. بدون ثبت نام در ثنا، امکان دسترسی به خدمات الکترونیک قضایی از جمله ارسال اظهارنامه وجود ندارد.

اگر هنوز در سامانه ثنا ثبت نام نکرده اید، می توانید با مراجعه حضوری به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا به صورت آنلاین از طریق وب سایت adliran.ir اقدام به ثبت نام اولیه کنید. پس از ثبت نام اولیه، برای احراز هویت نهایی و دریافت رمز عبور (کد ثنا)، لازم است به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نمایید. اهمیت کد ملی و رمز ثنا (که به شماره همراه شما ارسال می شود) بسیار زیاد است، زیرا هویت شما در سیستم قضایی از طریق این اطلاعات تأیید می شود و دسترسی به پرونده ها و ابلاغیه های شما با این رمز ممکن است.

مدارک و اطلاعات مورد نیاز

جمع آوری دقیق و کامل اطلاعات و مدارک لازم، گام اساسی برای تنظیم صحیح و مؤثر اظهارنامه است. این اطلاعات هم شامل جزئیات هویتی طرفین می شود و هم مستندات مرتبط با خواسته شما.

  • اطلاعات کامل اظهارکننده:

    • کد ملی یا شناسه ملی (برای اشخاص حقوقی).
    • نشانی دقیق محل سکونت یا اقامتگاه قانونی.
    • شماره تلفن همراه و ثابت.
    • پست الکترونیکی (در صورت وجود).
  • اطلاعات کامل مخاطب اظهارنامه:

    • کد ملی یا شناسه ملی (در صورت اطلاع).
    • نام و نام خانوادگی یا نام شرکت/سازمان.
    • نشانی دقیق محل سکونت، محل کار یا اقامتگاه قانونی (این مورد از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا ابلاغ به این آدرس انجام می شود).
    • شماره تلفن همراه و ثابت (در صورت اطلاع و لزوم).
    • پست الکترونیکی (در صورت وجود).

    در صورتی که از کد ملی یا نشانی دقیق مخاطب اطلاع ندارید، می توانید این موضوع را در متن اظهارنامه قید کرده و از نشانی های احتمالی یا آخرین نشانی موجود استفاده کنید. البته توصیه می شود نهایت تلاش را برای یافتن نشانی دقیق انجام دهید تا از مشکلات ابلاغ جلوگیری شود.

  • مستندات و دلایل مرتبط:

    هرگونه سند، مدرک، قرارداد، فیش واریز، پیامک، تصاویر یا سایر مستنداتی که ادعای شما را تأیید می کنند، باید جمع آوری و به صورت فایل الکترونیکی (ترجیحاً PDF یا JPG با حجم مناسب) آماده شوند. این مستندات به اظهارنامه پیوست خواهند شد و به اعتبار اظهارات شما می افزایند.

نکات حقوقی حیاتی قبل از نگارش متن اظهارنامه

نگارش متن اظهارنامه، حساس ترین بخش کار است. یک اظهارنامه نامناسب می تواند به جای حل مشکل، پیچیدگی های جدیدی ایجاد کند. لذا توجه به نکات حقوقی زیر ضروری است:

اصل عدم اقرار علیه خود: هر جمله ای که در اظهارنامه می نویسید، می تواند به عنوان اقرار شما تلقی شده و سندی علیه شما باشد. بنابراین، در بیان واقعیت ها بسیار دقیق و محتاط باشید.

  • پرهیز از تهدید و الفاظ توهین آمیز: هرگز در متن اظهارنامه از لحن تهدیدآمیز یا الفاظ توهین آمیز استفاده نکنید. تهدید ممکن است تحت شرایطی جرم تلقی شود و مخاطب می تواند علیه شما شکایت کیفری مطرح کند. لحن اظهارنامه باید حقوقی، رسمی و محترمانه باشد. می توانید در پایان اظهارنامه به صورت قانونی اشاره کنید که در صورت عدم انجام خواسته، اقدامات قانونی لازم را از طریق مراجع ذی صلاح پیگیری خواهید کرد؛ این نوع اخطار با تهدید متفاوت است.
  • لزوم رعایت نزاکت و ادبیات حقوقی: اظهارنامه یک سند قضایی است که از طریق قوه قضائیه ابلاغ می شود. بنابراین، باید از ادبیات حقوقی و رسمی استفاده کرده و از هرگونه ادبیات عامیانه یا غیررسمی پرهیز کنید. دادگاه می تواند از ابلاغ اظهارنامه هایی که حاوی عبارات ناشایست هستند، خودداری کند.
  • آگاهی از پیامدهای احتمالی: ارسال اظهارنامه به معنای اطلاع رسانی رسمی به مخاطب از قصد شماست. این اطلاع رسانی می تواند واکنش هایی را از سوی مخاطب در پی داشته باشد. به عنوان مثال، اگر قصد توقیف اموال بدهکار را دارید و با ارسال اظهارنامه او را مطلع کنید، ممکن است وی فرصت یابد تا اموال خود را مخفی یا منتقل کند. در چنین مواردی، گاهی بهتر است مستقیماً اقدام به طرح دادخواست و درخواست تأمین خواسته از دادگاه نمایید. همواره پیش از ارسال اظهارنامه، با یک مشاور حقوقی مشورت کنید تا از پیامدهای احتمالی آگاه شوید.

راهنمای گام به گام تنظیم و ثبت اظهارنامه قضایی الکترونیکی

برای تنظیم و ثبت اظهارنامه قضایی الکترونیکی، دو روش اصلی پیش روی شما قرار دارد: مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا اقدام مستقیم از طریق سامانه عدل ایران. هر دو روش در نهایت به ثبت الکترونیکی اظهارنامه منجر می شوند.

روش اول: از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

این روش برای افرادی مناسب است که با کار با سامانه های آنلاین آشنایی کمتری دارند یا ترجیح می دهند کار را به متخصصان بسپارند. مراحل کار به شرح زیر است:

  1. مراجعه حضوری به نزدیک ترین دفتر: با در دست داشتن اصل کارت ملی، مدارک شناسایی، و تمامی مستندات مربوط به اظهارنامه (قراردادها، مدارک مالی، پیام ها و…) به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید.
  2. ارائه مدارک و اطلاعات به کارشناس دفتر: کارشناس دفتر اطلاعات لازم را از شما دریافت می کند و در صورت نیاز، مدارک شما را اسکن و به فرمت های الکترونیکی مورد نیاز تبدیل می نماید.
  3. نقش کارشناس در نگارش و ثبت اظهارنامه: کارشناس بر اساس اظهارات شما و با رعایت نکات حقوقی، متن اظهارنامه را در سامانه مربوطه نگارش و تکمیل می کند. در این مرحله، دقت و همکاری شما با کارشناس برای ارائه جزئیات دقیق و خواسته شفاف، بسیار مهم است. حتماً متن نهایی را قبل از تأیید نهایی، به دقت مطالعه کنید.
  4. پرداخت هزینه و دریافت کد رهگیری: پس از تکمیل و تأیید نهایی اظهارنامه، هزینه قانونی آن را پرداخت می کنید و کارشناس یک کد رهگیری و رسید به شما ارائه می دهد. این کد برای پیگیری های بعدی اظهارنامه ضروری است.

روش دوم: از طریق سامانه عدل ایران (adliran.ir)

این روش برای افرادی مناسب است که با کاربری رایانه و اینترنت آشنایی دارند و ترجیح می دهند فرآیند را به صورت مستقل و آنلاین انجام دهند. پیش نیاز اصلی این روش، داشتن حساب کاربری فعال در سامانه ثنا است.

گام 1: ورود به سامانه عدل ایران و بخش اظهارنامه

مرورگر وب خود را باز کرده و آدرس remission.adliran.ir (زیر دامنه اختصاصی اظهارنامه در سامانه عدل ایران) را وارد کنید. یا اینکه به آدرس اصلی سامانه عدل ایران یعنی adliran.ir مراجعه کرده و از بخش خدمات قضایی من یا میز خدمت الکترونیک گزینه ثبت و پیگیری اظهارنامه را انتخاب نمایید. در صفحه ورود، کد ملی و رمز شخصی (کد ثنا) خود را وارد کنید.

پس از ورود، یک رمز موقت به شماره تلفن همراه شما که در سامانه ثنا ثبت شده، ارسال می گردد. این رمز را در کادر مربوطه وارد کرده و وارد سامانه شوید. این مرحله برای تضمین امنیت حساب کاربری شماست.

گام 2: انتخاب گزینه تقدیم اظهارنامه

در صفحه اصلی بخش اظهارنامه ها، گزینه ای تحت عنوان تقدیم اظهارنامه یا ایجاد اظهارنامه جدید را خواهید دید. بر روی این گزینه کلیک کنید تا وارد فرم های مربوط به تنظیم اظهارنامه قضایی الکترونیکی شوید.

گام 3: تکمیل اطلاعات اظهارکننده و مخاطب

در این مرحله، باید اطلاعات مربوط به خودتان (اظهارکننده) و طرف مقابل (مخاطب) را به دقت وارد کنید. بسیاری از اطلاعات اظهارکننده از سامانه ثنا فراخوانی می شود و شما فقط نیاز به تأیید یا تکمیل جزئیات دارید. در مورد مخاطب، باید اطلاعات زیر را با دقت بالا وارد کنید:

  • مشخصات هویتی: نام، نام خانوادگی، کد ملی (در صورت اطلاع).
  • آدرس دقیق: نشانی کامل پستی همراه با کد پستی (اگر در سامانه ثنا ثبت نام کرده باشد، ابلاغ الکترونیکی به او انجام می شود، در غیر این صورت به آدرس پستی).
  • تلفن و سایر راه های ارتباطی: (اختیاری اما مفید).

نکات مهم در صورت عدم اطلاع از آدرس یا کد ملی مخاطب: در صورتی که از آدرس دقیق یا کد ملی مخاطب اطلاعی ندارید، باید این موضوع را در سامانه مشخص کنید. در این حالت، ابلاغ به صورت فیزیکی به آخرین آدرس موجود انجام می شود و ممکن است با چالش هایی روبرو شود. تلاش کنید تا حد ممکن اطلاعات دقیق را به دست آورید.

گام 4: نگارش متن اصلی اظهارنامه (موضوع و شرح خواسته) – مهمترین بخش

این بخش، هسته اصلی اظهارنامه شماست و نیاز به دقت و نگارش صحیح دارد. متن باید حقوقی، مستند، واضح و بدون ابهام باشد.

نحوه نگارش موضوع اظهارنامه

موضوع اظهارنامه باید به صورت مختصر، شفاف و دقیق، هدف اصلی اظهارنامه شما را بیان کند. این عنوان باید به گونه ای باشد که مخاطب به محض خواندن، متوجه خواسته اصلی شما شود. از عبارات کلی و گنگ پرهیز کنید. به عنوان مثال:

  • مطالبه وجه چک شماره ۱۲۳۴۵۶ مورخ ۱۴۰۲/۰۱/۰۱
  • اعلام فسخ قرارداد اجاره مورخ ۱۴۰۱/۰۵/۱۰
  • درخواست تخلیه ملک مسکونی واقع در…
  • اخطار بابت عدم ایفای تعهدات قراردادی مورخ…
نحوه نگارش شرح اظهارنامه (متن اصلی)

متن اصلی اظهارنامه باید به صورت منطقی و مستند، شرح وقایع و خواسته شما را بیان کند:

  • روایت منطقی و مستند وقایع: وقایع را به ترتیب زمانی و با جزئیات لازم بیان کنید. از حاشیه روی پرهیز کرده و تنها به حقایق مرتبط اشاره کنید.
  • استناد به مدارک و مستندات: هرجا که به سندی اشاره می کنید (مانند قرارداد، چک، فاکتور و…)، شماره و تاریخ آن را دقیقاً ذکر کنید و بنویسید که این سند به اظهارنامه پیوست شده است.
  • بیان صریح و بدون ابهام خواسته یا مطالبه: خواسته خود را به صورت کاملاً واضح و مشخص بیان کنید. مثلاً به جای بدهی من را بپردازید، بنویسید: مبلغ ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال (یکصد میلیون ریال) بابت فاکتور شماره ۷۸۹ مورخ ۱۴۰۲/۰۲/۱۵ را مطالبه می نمایم.
  • تعیین مهلت معقول برای انجام خواسته: برای انجام خواسته خود، یک مهلت زمانی منطقی و مشخص (مثلاً ۷ یا ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ) تعیین کنید و از مخاطب بخواهید که در این مهلت به خواسته شما عمل کند.
  • اخطار به پیگیری قانونی: در پایان، اخطار دهید که در صورت عدم پاسخگویی یا عدم انجام خواسته در مهلت مقرر، موضوع را از طریق مراجع قضایی و قانونی پیگیری خواهید کرد و مسئولیت کلیه خسارات و هزینه های احتمالی بر عهده مخاطب خواهد بود.

نمونه جملات و عبارات حقوقی کاربردی:

  • بدینوسیله به موجب ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی، مراتب ذیل به جنابعالی اظهار و ابلاغ می گردد:
  • احتراماً به استحضار می رساند که طبق قرارداد (یا سند) شماره … مورخ … فی مابین اینجانب و جنابعالی…
  • علی رغم پیگیری های مکرر اینجانب، متأسفانه تاکنون اقدامی از جانب شما صورت نگرفته است.
  • لذا از جنابعالی دعوت می شود ظرف مدت … روز از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به انجام تعهد/پرداخت مبلغ/تخلیه ملک (و…) اقدام فرمایید.
  • بدیهی است در صورت عدم توجه به این اظهارنامه و عدم انجام خواسته در مهلت مقرر، اینجانب حق پیگیری موضوع از طریق مراجع قضایی و مطالبه کلیه خسارات وارده را برای خود محفوظ می دارم.

گام 5: پیوست کردن مستندات و ضمائم (اختیاری اما توصیه شده)

تمامی مدارک و مستنداتی که در متن اظهارنامه به آن ها اشاره کرده اید، باید به صورت الکترونیکی و در فرمت های مجاز (معمولاً PDF یا JPG) به اظهارنامه پیوست شوند. حجم هر فایل باید مناسب باشد. این پیوست ها، اعتبار اظهارنامه شما را به میزان قابل توجهی افزایش می دهند و به عنوان دلیل و مدرک در دسترس مخاطب و مراجع قضایی قرار می گیرند. در هنگام پیوست کردن، نام فایل ها را به گونه ای انتخاب کنید که محتوای آن ها مشخص باشد (مثلاً قرارداد_مورخ_14010510.pdf).

گام 6: بازبینی نهایی و تایید اطلاعات

قبل از پرداخت و ثبت نهایی، حتماً تمامی اطلاعات وارد شده، به خصوص متن اظهارنامه و مشخصات اظهارکننده و مخاطب را با دقت تمام بازبینی کنید. هرگونه اشتباه تایپی یا حقوقی می تواند تبعات ناخواسته ای داشته باشد. یک بار دیگر، نکات حقوقی حیاتی (مانند عدم اقرار علیه خود و پرهیز از تهدید) را مرور کنید.

گام 7: پرداخت هزینه و دریافت کد رهگیری

پس از اطمینان از صحت تمامی اطلاعات، به مرحله پرداخت هدایت می شوید. هزینه قانونی تنظیم اظهارنامه قضایی الکترونیکی را به صورت آنلاین پرداخت کنید. پس از پرداخت موفقیت آمیز، سامانه یک کد رهگیری به شما ارائه می دهد. این کد را در جایی امن نگهداری کنید، زیرا برای پیگیری وضعیت اظهارنامه در آینده به آن نیاز خواهید داشت.

انواع پرکاربرد اظهارنامه های قضایی و موارد استفاده

اظهارنامه قضایی کاربردهای بسیار متنوعی دارد و در موقعیت های حقوقی مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه به برخی از پرکاربردترین انواع آن و موارد استفاده هر یک می پردازیم:

اظهارنامه مطالبه وجه

این نوع اظهارنامه برای مطالبه هرگونه دین، طلب یا وجهی که از دیگری طلب دارید، استفاده می شود. مثلاً برای مطالبه بدهی ناشی از فروش کالا، ارائه خدمات، چک برگشتی (قبل از طرح دعوای حقوقی یا کیفری)، سفته یا هر تعهد مالی دیگر. در این اظهارنامه، مبلغ دقیق مورد مطالبه، تاریخ سررسید و مستندات مربوطه (مانند فاکتور، قرارداد یا سند) باید به روشنی ذکر شود.

اظهارنامه درخواست تخلیه ملک

مالکین می توانند برای درخواست تخلیه ملک از مستأجرانی که قرارداد اجاره شان به پایان رسیده یا شرایط فسخ قرارداد محقق شده است (مانند عدم پرداخت اجاره بها)، از این اظهارنامه استفاده کنند. در این اظهارنامه، مشخصات ملک، تاریخ پایان قرارداد، و مهلت معقول برای تخلیه باید قید شود.

اظهارنامه الزام به تنظیم سند رسمی

هنگامی که ملکی را خریداری کرده اید و فروشنده از تنظیم سند رسمی به نام شما خودداری می کند، می توانید با ارسال این اظهارنامه، از او بخواهید که در مهلت مشخصی در دفترخانه حاضر شده و نسبت به تنظیم سند اقدام نماید. این اظهارنامه، گام مهمی قبل از طرح دعوای الزام به تنظیم سند رسمی در دادگاه است.

اظهارنامه ملاقات فرزند مشترک

پس از طلاق یا جدایی، اگر یکی از والدین از حق ملاقات با فرزند مشترک خود محروم شود یا طرف دیگر همکاری لازم را برای فراهم کردن شرایط ملاقات نداشته باشد، می تواند با ارسال این اظهارنامه، زمان و مکان ملاقات را به صورت رسمی یادآوری و مطالبه کند.

اظهارنامه اعلام فسخ قرارداد

در صورتی که یکی از طرفین قرارداد، حق فسخ قرارداد را به موجب قانون یا شروط ضمن عقد داشته باشد (مثلاً به دلیل عدم ایفای تعهدات طرف مقابل یا وجود عیوب خاص)، می تواند با ارسال این اظهارنامه، فسخ قرارداد را به صورت رسمی به طرف دیگر اعلام نماید. اعلام فسخ باید با ذکر دلیل موجه و قانونی باشد.

پیگیری و دریافت اظهارنامه الکترونیکی

پس از تنظیم و ارسال اظهارنامه قضایی الکترونیکی، پیگیری وضعیت آن برای اظهارکننده و دریافت آن برای مخاطب، مراحل مهمی هستند که از طریق سامانه های قضایی قابل انجام است.

نحوه پیگیری اظهارنامه ارسالی (برای اظهارکننده)

اگر شما اظهارکننده بوده اید و اظهارنامه ای را ثبت کرده اید، می توانید وضعیت ابلاغ آن را به راحتی از طریق سامانه عدل ایران پیگیری کنید:

  1. به سامانه عدل ایران به آدرس adliran.ir یا مستقیماً به بخش اظهارنامه به آدرس remission.adliran.ir مراجعه کنید.
  2. با استفاده از کد ملی و رمز شخصی (کد ثنا) خود وارد سامانه شوید.
  3. در بخش مربوط به اظهارنامه ها، گزینه ای برای پیگیری اظهارنامه های ارسالی یا کارتابل اظهارنامه ها وجود دارد. بر روی آن کلیک کنید.
  4. در این بخش می توانید لیست اظهارنامه هایی که ارسال کرده اید را مشاهده کرده و با استفاده از کد رهگیری، وضعیت ابلاغ آن ها را بررسی نمایید. وضعیت هایی مانند در دست ابلاغ، ابلاغ شده، عدم ابلاغ و دلایل احتمالی عدم ابلاغ نمایش داده می شوند.

نحوه دریافت اظهارنامه ابلاغ شده (برای مخاطب)

اگر شما مخاطب اظهارنامه بوده اید و اظهارنامه ای به صورت الکترونیکی برای شما ارسال شده است، می توانید آن را به صورت آنلاین دریافت کنید:

  1. به سامانه ابلاغ الکترونیک قضایی به آدرس eblagh.adliran.ir مراجعه کنید.
  2. با کد ملی و رمز شخصی (کد ثنا) خود وارد سامانه شوید. اگر در سامانه ثنا ثبت نام نکرده اید، ابتدا باید این کار را انجام دهید.
  3. پس از ورود، رمز موقت به شماره تلفن همراه شما ارسال خواهد شد که باید آن را وارد کنید.
  4. در صفحه کارتابل خود، به بخش ابلاغیه های جدید یا اوراق قضایی مراجعه کنید.
  5. لیست اظهارنامه ها و سایر ابلاغیه های قضایی که برای شما ارسال شده اند، قابل مشاهده است. با کلیک بر روی هر اظهارنامه، می توانید متن کامل آن را مشاهده و در صورت نیاز چاپ کنید. دریافت اظهارنامه به صورت الکترونیکی، به منزله ابلاغ رسمی و قانونی به شما تلقی می شود و از تاریخ مشاهده، مهلت های قانونی آغاز می گردد.

نکات تکمیلی

برای تکمیل اطلاعات و آگاهی بیشتر از فرآیند تنظیم اظهارنامه قضایی الکترونیکی، به چند نکته مهم و رایج که ممکن است با آن ها مواجه شوید، می پردازیم.

آیا می توان به اظهارنامه پاسخ داد؟ نحوه پاسخگویی

بله، مخاطب اظهارنامه حق دارد که به آن پاسخ دهد. پاسخ به اظهارنامه نیز خود نوعی اظهارنامه است که از طریق همین سامانه های الکترونیکی یا دفاتر خدمات قضایی ثبت و برای اظهارکننده اول ارسال می شود. پاسخ به اظهارنامه می تواند برای دفاع از خود، توضیح واقعیت ها یا حتی قبول خواسته و اعلام آمادگی برای انجام آن باشد. در صورت پاسخگویی، باید تمامی نکات حقوقی مربوط به تنظیم اظهارنامه قضایی را رعایت کرده و از هرگونه اقرار ناخواسته علیه خود پرهیز کنید. پاسخ نیز به نوبه خود مستندی رسمی تلقی خواهد شد.

اگر اظهارنامه ابلاغ نشود چه باید کرد؟

در صورتی که اظهارنامه شما به دلیل عدم شناسایی آدرس یا عدم دسترسی به مخاطب ابلاغ نشود، سامانه وضعیت عدم ابلاغ را نمایش می دهد. در این حالت، چندین راهکار پیش روی شماست:

  • تلاش برای یافتن آدرس جدید: بهترین کار، تلاش مجدد برای پیدا کردن آدرس دقیق تر یا کد ملی مخاطب است.
  • استفاده از نشانی های احتمالی: می توانید اظهارنامه را مجدداً به نشانی های احتمالی دیگر (محل کار، نشانی نزدیکان و…) ارسال کنید.
  • درخواست از دادگاه: در صورت عدم موفقیت، می توانید از دادگاه درخواست کنید که ابلاغ از طریق انتشار آگهی در روزنامه های کثیرالانتشار انجام شود، که البته این روش پیچیدگی ها و هزینه های خود را دارد.

اهمیت ابلاغ صحیح این است که مبنای شروع مهلت های قانونی و اثبات اطلاع مخاطب از خواسته شماست.

چه زمانی بهتر است مستقیماً دادخواست بدهیم و از اظهارنامه صرف نظر کنیم؟

در برخی موارد، ارسال اظهارنامه توصیه نمی شود و بهتر است مستقیماً اقدام به طرح دادخواست نمایید:

  • خطر انتقال اموال: همان طور که پیش تر اشاره شد، اگر احتمال می دهید مخاطب با اطلاع از قصد شما (از طریق اظهارنامه)، اقدام به مخفی کردن یا انتقال اموال خود کند تا از توقیف آن ها جلوگیری شود، بهتر است مستقیماً دادخواست داده و همزمان درخواست تأمین خواسته (توقیف اموال) را از دادگاه بخواهید.
  • وقوع جرم: در مواردی که اقدام مخاطب جنبه کیفری دارد (مانند کلاهبرداری یا خیانت در امانت)، بهتر است مستقیماً از طریق مراجع کیفری اقدام کنید.
  • فوریت و زمان محدود: در برخی موارد که مهلت قانونی برای اقدامی بسیار محدود است و فرصت ارسال و ابلاغ اظهارنامه وجود ندارد، بهتر است بلافاصله دادخواست ارائه شود.

هزینه تقریبی تنظیم و ارسال اظهارنامه چقدر است؟

هزینه تنظیم و ارسال اظهارنامه قضایی الکترونیکی شامل دو بخش اصلی است: هزینه دادرسی (که طبق تعرفه قوه قضائیه تعیین می شود و معمولاً مبلغ ثابتی است) و هزینه خدمات دفاتر الکترونیک قضایی (در صورت مراجعه حضوری). این هزینه ها در مقایسه با هزینه دادرسی برای طرح دعوا، به مراتب کمتر است و هر ساله توسط قوه قضائیه بازنگری و اعلام می شود. برای اطلاع از دقیق ترین و به روزترین هزینه، می توانید به وب سایت سامانه عدل ایران یا یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید.

آیا می توان اظهارنامه را پس گرفت؟

خیر، پس از ثبت نهایی و ارسال اظهارنامه، امکان پس گرفتن آن به معنای حذف کامل و بی اثر کردن آن از سیستم قضایی وجود ندارد. اظهارنامه به محض ثبت، دارای آثار حقوقی مشخصی است. با این حال، اگر متوجه اشتباهی شده اید یا تصمیم به انصراف گرفته اید، می توانید با ارسال یک اظهارنامه جدید، اظهارنامه قبلی را اصلاح، تکمیل یا از آن عدول کنید. اظهارنامه دوم به منزله اصلاحیه یا انصراف از اظهارنامه اول خواهد بود.

آیا امکان ویرایش اظهارنامه پس از ثبت وجود دارد؟

خیر، پس از اینکه اظهارنامه به صورت نهایی ثبت و ارسال شد، امکان ویرایش مستقیم محتوای آن در سامانه وجود ندارد. هرگونه تغییر یا اصلاح باید از طریق ارسال یک اظهارنامه جدید با ذکر ارجاع به اظهارنامه قبلی انجام شود. بنابراین، مرحله بازبینی نهایی پیش از ثبت، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

در صورت فراموشی رمز ثنا چه باید کرد؟

اگر رمز عبور سامانه ثنای خود را فراموش کرده اید، نگران نباشید. می توانید با مراجعه به وب سایت سامانه عدل ایران (adliran.ir)، از طریق بخش بازیابی رمز عبور اقدام به دریافت رمز جدید کنید. این فرآیند معمولاً با وارد کردن کد ملی و شماره تلفن همراه شما، و سپس ارسال یک رمز موقت یا لینک بازیابی به تلفن همراهتان انجام می شود. در صورت بروز مشکل، می توانید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید.

نتیجه گیری

تنظیم اظهارنامه قضایی الکترونیکی، یک ابزار قدرتمند و کارآمد در نظام حقوقی نوین ایران است که به شهروندان کمک می کند تا حقوق خود را به صورت رسمی و مستند مطالبه و پیگیری کنند. این فرآیند، با وجود سادگی نسبی، نیازمند دقت و آگاهی از نکات حقوقی و مراحل فنی است.

همان طور که در این مقاله به تفصیل شرح داده شد، از داشتن حساب کاربری فعال در سامانه ثنا گرفته تا جمع آوری دقیق مدارک، نگارش صحیح متن اظهارنامه و آگاهی از پیامدهای حقوقی آن، هر مرحله اهمیت خاص خود را دارد. استفاده صحیح از این ابزار می تواند در بسیاری از موارد، از طرح دعاوی طولانی و پرهزینه در دادگاه جلوگیری کرده و به حل و فصل سریع تر اختلافات کمک کند.

به یاد داشته باشید که در مسائل حقوقی، احتیاط و مشورت با متخصصین، همواره بهترین رویکرد است. اگر در هر مرحله از تنظیم اظهارنامه قضایی الکترونیکی با ابهام یا پرسشی مواجه شدید، حتماً با یک مشاور حقوقی یا وکیل مشورت کنید. با تسلط بر این فرآیند، می توانید قدمی مؤثر در جهت احقاق حقوق خود بردارید.


بخش دانلود

برای سهولت در تنظیم اظهارنامه قضایی الکترونیکی و الگوبرداری از فرمت های صحیح، در اینجا به انواع نمونه های مورد نیاز اشاره شده است. این نمونه ها می توانند راهنمای خوبی برای شما باشند:

  • نمونه فرم خام اظهارنامه قضایی الکترونیکی (قابل استفاده در فرمت های WORD/PDF)
  • نمونه اظهارنامه تکمیل شده برای موارد پرکاربرد (مانند مطالبه وجه، درخواست تخلیه، الزام به تنظیم سند رسمی) جهت الگوبرداری

توصیه می شود قبل از استفاده از هر نمونه ای، آن را با شرایط خاص خود انطباق داده و در صورت لزوم با یک حقوقدان مشورت نمایید.

آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "تنظیم اظهارنامه قضایی الکترونیکی آنلاین | آموزش گام به گام و نکات مهم" هستید؟ با کلیک بر روی قوانین حقوقی، آیا به دنبال موضوعات مشابهی هستید؟ برای کشف محتواهای بیشتر، از منوی جستجو استفاده کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "تنظیم اظهارنامه قضایی الکترونیکی آنلاین | آموزش گام به گام و نکات مهم"، کلیک کنید.